387. در طواف چند چیز شرط است:
1. نیت
2. طهارت
3. خِتان
4. پوشش
388. گَشتن به دور کعبه باید به قصد طواف باشد و همچنین متوجه باشد چه طوافی انجام می دهد، مثلاً طواف عمره است یا حج، برای خودش بجا می آورد یا به نیابت از دیگری و مهمتر آن که طواف را تنها برای اطاعت امر خداوند و از روی خضوع و بندگی در برابر او بجا آورد.
389. طواف کننده باید با طهارت باشد، یعنی غسلی بر عهده او نباشد و با وضو باشد، پس اگر در حالی که غسل بر او واجب است یا در حالی که وضو ندارد کعبه را طواف کند، باطل است، خواه عمداً باشد یا از روی ناآگاهی یا فراموشی.

390. اگر مکلّف به واسطه عذری که دارد نمی تواند وضو بگیرد، یا اگر غسلی بر عهده اوست و نمی تواند غسل کند، باید برای طواف تیمم کند.
391. کسی که به واسطه عذری به کیفیت خاصی وضو می گیرد، مثلاً وضو جبیره ای انجام می دهد یا در وضو از دیگری کمک می گیرد اگر به همان کیفیت وضو بگیرد و طواف کند صحیح است.
392. کسی که نمی تواند از ادرار یا مدفوع خود جلوگیری کند، می تواند به همان طهارت به کیفیت مخصوص به خود اکتفا نماید هرچند احتیاط مستحب برای کسی که نمی تواند از مدفوع خودداری نماید آن است که خودش وضو بگیرد و طواف و نماز طواف را بجا آورد و به دیگری نیابت دهد تا از طرف او طواف و نماز را انجام دهد.
393. در طواف مستحب، طهارت از حدث اصغر شرط نیست، ولی بنا بر احتیاط واجب، طهارت از حدث اکبر شرط است بنابراین بدون وضو هم صحیح است ولی نماز طواف باید با طهارت باشد.

394. اگر در بین طواف حدثی سر زند، یعنی وضوی طواف کننده باطل شود یا یکی از موجبات غسل پیش آید، مسأله چند صورت دارد:
1. اگر پیش از تمام شدن دور چهارم حدث خارج شود؛ طواف باطل است.
2. اگر پس از دور چهارم بی اختیار حدث از او خارج شود؛ باید طواف را رها کند و بعد از تحصیل طهارت از همان جا که قطع کرده طواف را تکمیل کند.
3. اگر پس از دور چهارم با اختیار حدث از او خارج شود؛ بنا بر احتیاط واجب طواف را قطع کند و پس از تحصیل طهارت آن را تکمیل و سپس اعاده کند.

395. اگر بعد از طواف متوجه شود، طواف را بدون طهارت انجام داده یا وضو یا غسلش باطل بوده، طواف باطل است و باید اعاده کند.
396. اگر کسی غسل واجب، مانند جنابت یا مس میّت را فراموش کند و طواف بجا آورد، طوافش باطل است و حکم کسی را دارد که طواف را فراموش کرده است.

397. شک در طهارت برای طواف کننده، صورت های مختلفی دارد بدین شرح:
1. اگر پیش از طواف شک کند وضو گرفته یا نه یا اگر غُسلی بر عهده او بوده انجام داده است یا نه؛ باید برای طواف تحصیل طهارت کند.
2. اگر در بین طواف شک کند حدثی از او سر زده یا نه و یقین داشته باشد قبل از طواف طهارت داشته؛ بنا را بر طهارت بگذارد و لازم نیست مجدداً تحصیل طهارت کند خواه قبل از طواف باشد یا در بین طواف.
3. اگر در بین طواف شک کند حدثی از او سر زده یا نه ولی نمی‌داند قبلاً طهارت داشته یا نه؛ پس اگر پیش از دور چهارم باشد باید تحصیل طهارت کند و طواف را از سر بگیرد، و اگر شوط چهارم تمام شده باشد باید پس از تحصیل طهارت طواف را تکمیل کند.
4. اگر پس از اتمام طواف شک کند که در حال طواف طاهر بوده یا نه؛ به شک خود اعتنا نکند هرچند احتیاط مستحب است طواف را اعاده کند، ولی برای نماز طواف باید طهارت را تحصیل کند.

398. اگر زن، قبل یا بعد از محرم شدن، پیش از طواف، عادت ماهیانه اش شروع شود وظیفه وی بدین شرح است:
1. اگر بداند که بعد از پاک شدن فرصت کافی برای انجام دادن اعمال عمره دارد؛ در این فرض باید صبر کند و پس از پاک شدن غُسل کند و اعمال عمره را به جا آورد. (اعمال عمره تمتع باید قبل از ظهر روز عرفات به پایان برسد).
2. اگر فرصت کافی نداشته باشد، یعنی زمانی عادت او تمام می‌شود که زمان اعمال حج فرا رسیده است؛ در این فرض مسأله دو صورت دارد:
صورت اول: اگر پیش از احرام یا هنگام محرم شدن عادت او شروع شده باشد در این صورت وظیفه او از حج تمتع به حج اِفراد منقلب می‌شود، یعنی باید حج اِفراد به جا آورد و در صورت امکان بعد از آن عمره مفرده انجام دهد.
صورت دوم: اگر پس از محرم شدن به عمره تمتع عادت او شروع شده باشد در این صورت می‌تواند بر عمره تمتع باقی بماند و اعمال آن را ـ به جز طواف و نماز ـ انجام دهد، یعنی سعی و تقصیر را بجای آورد، پس از آن به احرام حج محرم شود، و پس از اتمام اعمال منا و بازگشتن به مکه ـ پیش از طواف حج ـ طواف عمره و نماز آن را قضا کند، هرچند احتیاط مستحب در این صورت هم عدول به حج اِفراد است.
399. اگر زن پس از احرام عمره تمتع حائض شود و یقین داشته باشد که حیضش باقی خواهد ماند به طوری که حتی پس از بازگشت از منا نمی‌تواند طواف کند ـ هرچند به علت صبر نکردن کاروان ـ باید برای طوافش و نماز آن نایب بگیرد، و پس از انجام طواف و نماز آن شخصاً سعی را انجام دهد.

400. حیض شدن پس از احرام چند حالت دارد:
1. اگر قبل از طواف عادت شود؛ باید به وظیفه خود که در مسأله 398 و 399 گفته شد عمل کند.
2. اگر در حال طواف عادت شود؛ مسأله دو صورت دارد:
صورت اول: اگر قبل از تمام شدن شوط چهارم باشد طوافش باطل است.
صورت دوم: اگر بعد از تمام شدن شوط چهارم باشد در این صورت مقداری که انجام داده صحیح است و چنانچه وقت کافی داشته باشد باقیمانده طواف را بعد از پایان یافتن ایام عادت و انجام دادن غسل به جا آورد، و به احتیاط مستحب پس از اتمام طوافِ اول مجدداً طواف را انجام دهد.
و اگر فرصت کوتاه است یعنی پیش از وقتِ حج پاک نمی‌شود و اگر هم پاک می‌شود فرصت انجام دادن اعمال عمره را ندارد، در این صورت باید سعی و تقصیر را انجام دهد و پس از بازگشت از منا قبل از اینکه طواف حج را انجام دهد باقیمانده طواف عمره را قضا نماید.
3. اگر بعد از طواف و پیش از خواندن نماز طواف عادت شود؛ طوافش صحیح است و پس از تمام شدن عادت و انجام دادن غسل باید نماز طواف را بخواند، و در صورتی که وقت تنگ باشد سعی و تقصیر را انجام دهد، و نماز طواف را پس از بازگشت از منا و قبل از طواف حج بخواند.
4. اگر پس از نماز طواف بفهمد عادت شده ولی نمی‌داند شروع عادت او پیش از نماز طواف بوده یا بعد از آن؛ طواف و نمازش صحیح است.
5. اگر بعد از نماز طواف بفهمد که قبل از نماز طواف یا در بین آن عادت او شروع شده است؛ نماز خوانده شده صحیح نیست.
401. اگر زن در حال طواف عادت ماهیانه اش شروع شود، واجب است آن را رها کند و فوراً از مسجد الحرام بیرون رود و مطابق وظیفه ای که در مسأله قبل گفته شد، عمل کند.
402.اگر زن برای عمره تمتع محرم شود و توانایی انجام دادن اعمال عمره را داشته باشد و بداند اگر اعمال را تأخیر بیندازد عادت ماهیانه او شروع می‌شود و به علت تنگی وقت نمی‌تواند اعمال عمره را انجام دهد، با این حال اعمال را انجام نداد تا اینکه عادت او شروع شد و پیش از وقتِ حج، فرصت پیدا نکرد تا اعمال عمره را انجام دهد، در این صورت عمره‌اش باطل می‌شود.
403. زنی که به جهت پیش آمدن عادت ماهیانه وظیفه‌اش حج اِفراد بوده ولی به علت ندانستن مسأله به نیت عمره تمتع محرم شود احرامش باطل است و باید به میقات برگردد و برای حج اِفراد محرم شود.
بله، اگر اشتباه او از باب خطا در تطبیق بود احرامش صحیح است و حج اِفراد محسوب می‌شود. (مقصود از خطا در تطبیق آن است که زن هنگام بستن احرام قصد داشت آنچه وظیفه‌اش هست را انجام دهد و ذمه خود را فارغ کند ولی به خاطر ندانستن مسأله، در تطبیق آن اشتباه کرد و به جای نیتِ حج افراد، احرام خود را با نیت حج تمتع بست.)

404. وظیفه کسی که نمی تواند از بیرون آمدن ادرار یا مدفوع یا باد جلوگیری کند، نسبت به طواف و نماز بدین شرح است:
الف) اگر فرصتی پیدا می کند که در آن فرصت بتواند با طهارت طواف یا نماز را بجا آورد؛ باید در همان فرصت انجام دهد.
ب) اگر فرصتی برای تمام طواف یا نماز پیدا نمی کند ولی می تواند با طهارت بخشی از طواف یا نماز را بجا آورد؛ احتیاط واجب آن است که در همین فاصله وضو بگیرد و طواف را شروع کند و اگر چیزی از او ـ مثل آنچه برایش معمولاً پیش می آید ـ خارج شد لازم نیست، مجدداً وضو بگیرد و طواف با همان حال صحیح است.
ج) اگر هیچ فرصتی پیدا نمی کند؛ یعنی خارج شدن ادرار یا مدفوع یا باد همیشگی یا بافاصله کم بیرون می آید و حتی نمی تواند بخشی از طواف را هم با طهارت انجام دهد؛ باید یک وضو بگیرد و طواف و نماز را بجا آورد و اگر چیزی از او قبل از طواف یا در بین طواف یا نماز خارج شد (از آنچه به آن مبتلاست) اعتناء نکند و اعمال را ادامه دهد.

405. وظیفه مستحاضه نسبت به طواف و نماز طواف به این شرح است:
1. اگر استحاضه قلیله باشد؛ باید برای طواف وضو بگیرد و بنا بر احتیاط واجب برای نماز هم وضوی دیگری بگیرد.
2. اگر استحاضه متوسطه باشد؛ باید یک غسل استحاضه برای طواف و نماز انجام دهد و برای طواف وضو بگیرد و بنا بر احتیاط واجب قبل از نمازِ طواف دوباره وضو بگیرد.
3. اگر استحاضه کثیره باشد؛ می‌تواند یک غسل استحاضه انجام دهد و با آن طواف کند و نماز طواف را بخواند و نیازی به وضو ندارد به شرط آنکه پس از غسل مبطل وضو از او سر نزند، هرچند احتیاط مستحب اعاده غسل قبل از نمازِ طواف است.
406. برای مستحاضه، فاصله ای که بین غسل یا وضو و طواف یا نماز می افتد به مقداری که ناچار است اشکال ندارد.
407.اگر زن در حال طوافِ واجب مستحاضه شود، این مسأله دو صورت دارد:
1. اگر پیش از تمام شدن دور چهارم مستحاضه شود؛ طواف باطل است.
2. اگر بعد از تمام شدن دور چهارم مستحاضه شود؛ بقیه طواف را طبق وظایفی که برای مستحاضه گفته شد انجام دهد، هرچند احتیاط مستحب است آن طواف را تمام و اعاده کند.

408. بدن و لباس طواف کننده باید پاک باشد، پس اگر بداند بدن یا لباسش نجس است و با همان حال طواف کند، صحیح نیست.
409. خون کمتر از درهم ـ که تقریباً به اندازه سر انگشت شَست دست است ـ هرچند نماز با آن صحیح است ولی بنا بر احتیاط واجب طواف با آن صحیح نیست، و در این حکم فرقی بین لباسهای کوچک مانند جوراب که نماز خواندن با آن صحیح است و لباسهای دیگر وجود ندارد.
410. قرار دادن چیزی که نجس شده مانند دستمال خونی در جیب طواف کننده اشکال ندارد.
411. نجس بودن بدن یا لباس به خون زخمی که هنوز بهبودی پیدا نکرده ـ خواه زخم تازه یا کهنه باشد ـ در صورتی که آب کشیدن یا عوض کردن لباس چنان سخت باشد که تحمل سختی آن مشکل است، اشکالی ندارد. ولی اگر تطهیر یا تعویض لباس در این حدّ سخت نباشد، بنا بر احتیاط واجب باید تطهیر یا تعویض کند.
412. اگر بعد از طواف بفهمد بدن یا لباسش در حال طواف نجس بوده، طواف صحیح است.
413. اگر نجس بودن بدن یا لباس را فراموش کند و بعد از طواف یادش بیاید طواف صحیح است، هرچند احتیاط مستحب است طواف را با بدن و لباس پاک اعاده کند.
414. اگر در اثناء طواف متوجه شود بدن یا لباسش نجس است، یا همان وقت نجس شود، مسأله دو صورت دارد:
1. اگر می‌تواند نجاست را از بین ببرد مثلاً لباس اضافی را کنار بگذارد بدون آنکه موالات ـ پی در پی بودن اجزاء طواف ـ به هم بخورد؛ در این صورت واجب است نجاست را از بین برده و طواف را تمام کند.
2. اگر نمی‌تواند نجاست را از بین ببرد؛ با همان حال طواف را به پایان برساند و صحیح است، و چنانچه بعد از شوط چهارم بدن یا لباسش نجس شده باشد یا آن موقع متوجه نجس بودن لباس شده به احتیاط مستحب پس از اتمام طواف آن را اعاده کند.
415. کسی که به واسطه عذری با بدن یا لباس نجس یا با وضوی جبیره یا تیمم طواف را بجا آورد چنانچه از برطرف شدن عذر ناامید بوده، پس از برطرف شدن عذر لازم نیست آن طواف را اعاده کند.
416. اگر چیز نجسی مثلاً دستمال نجس همراه طواف کننده باشد، امّا لباس وی نباشد، طواف اشکال ندارد.

417. اگر مرد یا پسر نابالغ که خوب و بد را می‌فهمد بدون ختنه شدن طواف کنند باطل است، ولی در کودکان غیر مُمیّز ختنه شرط نیست.
418. احتیاط مستحب است کودک غیر ممیز، که ولی اش او را طواف می دهد، نیز ختنه شده باشد.

419. پوشش طواف کننده، بنا بر احتیاط واجب به همان مقدار است که در نماز باید خود را بپوشاند. و احتیاط مستحب است تمام شرایط لباس نمازگزار را نیز داشته باشد.
420. هرچند پوشاندن پا برای بانوان شرط صحّت طواف نیست ولی چون در معرض دید نامحرمان است باید پاها را نیز بپوشاند.
421. اگر زن در حال طواف، کمی از موهایش پیدا باشد، اگر متوجه شد باید بپوشاند ولی به هر حال طوافش صحیح است.