594. سومین عمل از اعمال واجب حج وقوف در مشعر الحرام است.
595. وقوف در مشعر الحرام باید با نیت و قصد قربت و اخلاص باشد به همان کیفیت که در وقوف عرفات گفته شد.
596. کسی که مشغول مناسک حج است باید پس از حرکت از عرفات مقداری از شب عید را تا اذان صبح در مشعر الحرام بماند، و احتیاط واجب آن است که تا طلوع آفتاب در آنجا بماند، هرچند اگر کمی پیش از طلوع آفتاب از مشعر به طرف وادی مُحسّر حرکت کند اشکال ندارد، ولی جایز نیست پیش از طلوع آفتاب از وادی مُحسّر بگذرد و وارد منا شود. (وادی مُحسّر مکانی است بین مشعر و منا)
597. هرچند وقوف در تمام زمانی که در مسأله قبل گفته شد واجب است ولی تمام آن رکن نیست، بلکه وقوف رکنی قدری از این وقت است هرچند کم باشد، بنابراین اگر مقداری از شب عید را در مزدلفه بود و قبل از اذان صبح از آنجا حرکت کرد حجش باطل نیست، ولی در صورتی که با آگاهی و بدون عذر باشد باید یک گوسفند کفاره بدهد و اگر از روی نا آگاهی باشد کفاره ندارد.
598. اگر حاجی تمام وقت در مشعر الحرام نباشد ولی مقداری از فاصله زمانی بین طلوع فجر و طلوع آفتاب در آنجا بماند هرچند از روی عمد باشد گناه کار است ولی حجش صحیح است و کفاره ندارد.
599. واجب نیست بعد از عرفات بلافاصله به مشعر الحرام برود بلکه حاجی میتواند بعد از غروب از عرفات به مکه یا جای دیگری برود و قبل از اذان صبح خود را به مشعر الحرام برساند.
600.وقوف در مشعرالحرام در شب عید تا طلوع آفتاب واجب است، ولی برخی از افراد میتوانند قبل از اذان صبح از مشعر الحرام به منا بروند و آنها عبارتند از:
1. کسانی که ترس دارند.
2. بانوان
3. کودکان
4. افراد سالخورده و بیمار.
5. کسانی که سرپرستی امور این افراد را عهده دارند.
601. افرادی که در مسأله قبل گفته شد میتوانند با یک توقف کوتاه ـ هر چند سواره باشند ـ با نیت وقوف، از مشعر الحرام بیرون روند.
602. کسانی که سرپرستی افراد ناتوان و کودکان و بانوان را به عهده دارند در صورتی میتوانند وقوف بعد از اذان صبح را ترک کنند که به همراهی آنان نیاز داشته باشند، و در غیر این صورت باید به مشعر برگردند.
603. حکم ترک بخشی از وقوف مشعر الحرام در مسأله 597 گذشت و اما اگر آن را به طور کامل ترک کند حکم آن بدین شرح است:
1. اگر از روی عمد باشد؛ حجش باطل است.
2. اگر از روی فراموشی یا عذر دیگری باشد؛ وقوف اضطراری کفایت میکند، یعنی باید مقداری از فاصله بین طلوع آفتابِ روز عید قربان تا ظهر در آنجا بماند.
604. پیشتر گفته شد که هر یک از وقوف در عرفات و وقوف در مشعر الحرام دو قسم است: وقوف اختیاری و وقوف اضطراری.
بنابراین اگر حاجی به هر دو وقوف اختیاری برسد حج او صحیح است، و اگر به هر دو یا یکی از آنها به جهت عذری نرسد صورتهای مختلفی دارد به این شرح:
1. اگر هیچکدام از وقوف اختیاری و اضطراری عرفات و مشعر را درک نکند؛ حج باطل است.
2. اگر وقوف اختیاری عرفات و اضطراری مشعر را درک کند؛ حج صحیح است.
3. اگر وقوف اضطراری عرفات و اختیاری مشعر را درک کند؛ حج صحیح است.
4. اگر وقوف اضطراری عرفات و اضطراری مشعر را درک کند؛ حج صحیح است اما به احتیاط مستحب حج را دوباره انجام دهد.
5. اگر فقط وقوف اختیاری مشعر را درک کند؛ حج صحیح است.
6. اگر فقط وقوف اضطراری مشعر را درک کند؛ حج باطل است.
7. اگر فقط وقوف اختیاری عرفات را درک کند؛ حج باطل است.
8. اگر فقط وقوف اضطراری عرفات را درک کند؛ حج باطل است.
605. در فرضهایی که به جهت ترک وقوف حج باطل میشود واجب است با همان احرام، عمره مفرده به جا آورد.
606. کسی که حج او به سبب ترک وقوف باطل شده است، در صورتی که استطاعت او تا سال بعد باقی ماند یا اینکه حج از قبل بر ذمه وی مستقر شده باشد، واجب است سال بعد مجدداً حج را به جا آورد.
607. کسی که فقط وقوف اختیاری عرفات را درک کند اگر هنگام عبور از مشعر الحرام در وقت وقوف اختیاری به علت نا آگاهی از مسأله قصد وقوف نکند ولی ذکر خداوند متعال گفته باشد حجش صحیح است.