718. سیزدهمین عمل از اعمال واجب حج رمی جمره اولی و وُسطی و عَقبه در روزهای یازدهم و دوازدهم ذی الحجه است، و اگر حاجی شب سیزدهم را در منا بماند بنا بر احتیاط واجب روز سیزدهم باید به هر سه جمره سنگ بزند.
719. واجب است ابتدا جمره اولی را رمی کند و پس از آن جمره وسطی و بعد از آن جمره عقبه را رمی کند، و اگر بر خلاف این ترتیب عمل شود ـ هرچند به خاطر ندانستن حکم شرعی یا فراموشی ـ باید رمی را طوری اعاده کند که ترتیب حاصل شود.
720. آنچه از واجبات و مستحبات رمی جمره عقبه در مسأله 610 و 611 گفته شد شامل رمی جمرات سه گانه نیز میشود.
721.رمی جمرات باید در روز باشد، ولی هر کس که از ماندن روز در منا به خاطر ترس یا بیماری یا چیزی دیگر معذور است میتواند شب انجام دهد، بلکه جایز است رمی همه روزها را در یک شب انجام دهد.
722. بانوان نمیتوانند رمی روزهای یازدهم و دوازدهم را شب انجام دهند. بله، اگر زن از رمی در روز عاجز باشد باید نایب بگیرد تا رمی را در روز انجام دهد، ولی به احتیاط مستحب علاوه بر رمی نایب، خودش نیز در شب رمی کند.
723.کسی که معذور است و خودش نمیتواند رمی کند مانند مریض، باید نایب بگیرد، و بهتر است اگر میتواند خودش نیز پای جمرات حاضر شود و نایب در حضور او رمی کند.
724. شخص معذور اگر امید برطرف شدن عذر را داشته باشد ولی برای رمی نایب گرفت و رمی را انجام داد و بعد از آن قبل از گذشتن وقت رمی عذرش برطرف شد بنا بر احتیاط واجب باید خودش رمی را انجام دهد.
725. کسی که از رمی معذور است و قدرت نایب گرفتن هم ندارد مانند بیهوش، ولیّ او یا شخص دیگری از طرف او رمی را انجام دهد.
726. نایب باید رمی را در روز انجام دهد و اگر حاجی خودش بتواند در شب جمره را رمی کند به احتیاط مستحب علاوه بر نایب، خودش نیز در شب رمی را انجام دهد.
727. لازم نیست نایبِ زن در رمی، زن باشد و نایبِ مرد نیز لازم نیست مرد باشد، بلکه مرد میتواند نایب زن باشد و زن میتواند نایب مرد باشد.
728. اگر حاجی نایب شخص دیگری برای رمی باشد میتواند یک بار هر سه جمره را به نیت خودش سنگ بزند و در دور دوم به نیت منوبٌ عَنه هر سه را رمی کند، و همچنین میتواند هر جمره را یک بار به نیت خودش و یک بار به نیت منوبٌ عَنه سنگ بزند.
729.برخی از احکام شک در رمی در بحث رمی جمره عقبه مسأله 612 و 613 گذشت.
730. اگر حاجی در تعداد ریگهایی که به جمره خورده شک کند، مسأله دو صورت دارد:
1. اگر شک او بعد از انصراف از رمی باشد مانند این که از پای جمره کنار آمده یا مشغول رمی جمره بعد شده باشد؛ به شک خود اعتنا نکند.
2. اگر شک او پیش از انصراف از رمی باشد؛ واجب است آنچه را که احتمال کمبود میدهد جبران کند.
731. اگر حاجی از روی فراموشی یا نا آگاهی از حکم شرعی در روز یازدهم رمی جمرات را ترک کرد باید روز دوازدهم قضای آن را انجام دهد، و همچنین اگر رمی روز دوازدهم را ترک کند باید روز سیزدهم آن را قضا کند.
732. کسی که عمداً رمی جمرات را ترک کند بنا بر احتیاط واجب باید روز بعد قضای آن را به جا آورد.
733. کسی که وظیفهاش قضای رمی است بنا بر احتیاط واجب باید بین قضا و ادا فاصله بیندازد و ابتدا قضا را به جا آورد و بعد رمی ادائی همان روز را انجام دهد، و به احتیاط مستحب قضا در ابتدای روز و ادا هنگام ظهر باشد.
734. کسی که رمی جمرات را از روی فراموشی یا ندانستن حکم شرعی ترک کند و در مکه متوجه شود واجب است برگردد و رمی را انجام دهد، ولی اگر از مکه بیرون رفته است واجب نیست برگردد اما به احتیاط مستحب سال آینده خودش یا نایبش قضای رمی را انجام دهد.
735. اگر حاجی از روی عمد و آگاهی از حکم شرعی رمی را در روزهای یازدهم و دوازدهم ترک کند و از مکه بیرون رود بنا بر احتیاط واجب باید در سال آینده، اگر به حج رفت خودش و اگر به حج نرفت نایبش قضای آنها را به جا آورد.
736. اگر حاجی رمی را ترک کند هرچند از روی عمد و آگاهی از حکم شرعی باشد حجش باطل نمیشود، ولی باید طبق وظایفی که در مسائل قبل گفته شد عمل کند.
737. حاجی بعد از ظهر روز دوازدهم ذی الحجه میتواند از منا کوچ کند.
738. بیرون رفتن از منا در روز یازدهم اشکال ندارد ولی برای بیتوته باید به منا برگردد، و اگر رمی را انجام نداده باشد باید برگردد و قبل از غروب انجام دهد.
739. اگر روز دوازدهم حاجی از منا خارج نشد و تا مغرب در آنجا ماند در این صورت واجب است تا نیمه شب در منا بیتوته کند.