مرجع: آیت الله خمینی (ره)
موضوع: مستحبات سعی

مستحبات سعی ‏

مستحب است بعد از فراغ از نماز طواف و پیش از سعی به نزد چاه زمزم ‏ ‏رفته یک یا دو دلو آب بکشد و آن را بیاشامد و به سر و پشت و شکم خود ‏ ‏بریزد،و بگوید:‏ «‏‏اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً،وَ رِزْقاً واسِعاً،وَ شِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَ سُقْمٍ».‏

‏‏پس از آن به نزد حجر الأسود بیاید،و مستحب است از دری که ‏ ‏محاذی حجر الأسود است به سوی صفا متوجه شود و با آرامی دل و بدن، ‏ ‏بالای صفا رفته و به خانۀ کعبه نظر کند و به رکنی که حجر الأسود در او ‏ ‏است رو نماید و حمد و ثنای الهی را به جا آورد و نعمتهای الهی را به ‏ ‏خاطر بیاورد،آن گاه این اذکار را بگوید: ‏

«اَللّهِ أَکْبَرُ» هفت مرتبه.‏

«اَلْحَمْدُ لِلّهِ» هفت مرتبه.‏

‏‏«لا إِلهَ إِلاَّ اللّهُ» هفت مرتبه.‏

‏‏«لا إِلهَ إِلّا اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ،لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ،یُحْیی وَ ‏ ‏یُمیتُ،وَ هُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ،بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ».‏ (سه مرتبه)‏

‏‏پس صلوات بر محمّد و آل محمد بفرستد،پس بگوید:‏ «‏‏اللّهُ أَکْبَرُ عَلی ما هَدانا،وَ الْحَمْدُ للّهِ عَلی ما أَبْلانا،وَ الْحَمْدُ للّهِ الْحَیِّ ‏ ‏الْقَیُّومِ،وَ الْحَمْدُ للّهِ الْحَیِّ الدّائِمِ». (سه مرتبه)‏

‏‏پس بگوید:‏ «‏‏أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ الّا اللّهُ،وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ،لا نَعْبُدُ إِلّا ‏ ‏إِیّاهُ،مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ،وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ». (سه مرتبه)‏

‏‏پس بگوید:‏ «‏‏اللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ الْعَفْوَ وَ الْعافِیَةَ وَ الْیَقینَ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ». ‏(سه مرتبه)‏

‏‏پس بگوید:‏ «رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النّارِ». ‏(سه مرتبه)‏

‏‏پس بگوید:‏ 

«اَللّهِ أَکْبَرُ» صد مرتبه.‏

‏‏«لا إِلهَ إِلاَّ اللّهُ» صد مرتبه.‏

‏‏«اَلْحَمْدُ لِلّهِ» صد مرتبه.‏

‏‏«سُبْحانَ اللّهِ» صد مرتبه.‏

‏‏پس بگوید: «‏‏‏لا الهَ إِلّا اللّهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ،أَنْجَزَ وَعْدَهُ،وَ نَصَرَ عَبْدَهُ،وَ غَلَبَ ‏ ‏الْأَحْزابَ وَحْدَهُ،فَلَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ وَحْدَهُ،اللّهُمَّ بارِکْ لی فِی الْمَوْتِ ‏ ‏وَ فیما بَعْدَ الْمَوْتِ،اللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ ظُلْمَةِ الْقَبْرِ وَ وَحْشَتِهِ،اللّهُمَّ ‏ ‏أَظِلَّنی فی ظِلِّ عَرْشِکَ یَوْمَ لا ظِلَّ إِلّا ظِلُّکَ».‏

‏‏و بسیار تکرار کند سپردن دین و نفس و اهل و مال خود را به خداوند ‏ ‏عالم.‏

‏‏پس بگوید:‏ «‏‏أَسْتَوْدِعُ اللّهَ الرَّحْمنَ الرَّحیمَ الَّذی لا تَضیعُ وَدائِعُهُ دینی وَ نَفْسی وَ ‏ ‏أَهْلی،اللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنی عَلی کِتابِکَ وَ سُنَّةِ نَبِیِّکَ،وَ تَوَفَّنی عَلی مِلَّتِهِ،وَ ‏ ‏أَعِذْنی مِنَ الْفِتْنَةِ».‏

‏‏پس بگوید:‏ «اَللّهِ أَکْبَرُ» سه مرتبه.‏

‏‏پس دعای سابق را دو مرتبه تکرار کند،پس یک بار تکبیر بگوید و باز ‏ ‏دعا را اعاده نماید،و اگر تمام این عمل را نتواند انجام دهد هر قدر که ‏ ‏می‌تواند بخواند.‏

‏‏و مستحب است که رو به کعبه نماید و این دعا را بخواند:‏ «‏‏اللّهُمَّ اغْفِرْ لی کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ قَطُّ فَاِنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَیَّ بِالْمَغْفِرَةِ فَاِنَّکَ ‏ ‏أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ،اللّهُمَّ افْعَلْ بی ما أَنْتَ أَهْلُهُ فَاِنَّکَ إِنْ تَفْعَلْ بی ما أَنْتَ ‏ ‏أَهْلُهُ تَرْحَمْنی،وَ إِنْ تُعَذِّبْنی فَأَنْتَ غَنِیٌّ عَنْ عَذابی،وَ أَنَا مُحْتاجٌ إلی ‏ ‏رَحْمَتِکَ،فَیا مَن أنَا مُحتاجٌ إلی رَحْمَتِهِ ارْحَمْنی،اللّهُمَّ لا تَفْعَلْ بی ما أَنَا ‏ ‏أَهْلُهُ،فَإِنَّکَ إِنْ تَفْعَلْ بی ما أَنَا أَهْلُهُ تُعَذِّبْنی،وَ لَمْ تَظْلِمْنی،أَصْبَحْتُ اتَّقی ‏ ‏عَدْلَکَ،وَ لا أَخافُ جَوْرَکَ،فَیا مَنْ هُوَ عَدْلٌ لا یَجُورُ ارْحَمْنی».‏

‏‏پس بگوید:‏ «‏‏یا مَنْ لا یَخیبُ سائِلُهُ،وَ لا یَنْفَدُ نائِلُهُ،صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ ‏‏‏مُحَمَّدٍ،وَ أَجِرْنی مِنَ النّارِ بِرَحْمَتِکَ».‏

‏‏و در حدیث شریف وارد شده است هر کس که بخواهد مال او زیاد ‏ ‏شود ایستادن بر صفا را طول دهد و هنگامی که از صفا پایین می‌آید بر پله ‏ ‏چهارم بایستد و متوجه خانه کعبه شود،و بگوید:‏ «‏‏اللّهُمَّ إِنّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ عَذابِ الْقَبْرِ وَ فِتْنَتِهِ وَ غُرْبَتِهِ وَ وَحْشَتِهِ وَ ظُلْمَتِهِ ‏ ‏وَ ضیقِهِ وَ ضَنْکِهِ،اللّهُمَّ أَظِلَّنی فی ظِلِّ عَرْشِکَ یَوْمَ لا ظِلَّ إِلّا ظِلُّکَ».‏

‏‏پس از پله چهارم پایین رود و احرام را از روی کمر خود بردارد و ‏ ‏بگوید:‏ «‏‏یا رَبَّ الْعَفْوِ،یا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ،یا مَنْ هُوَ أَوْلی بِالْعَفْوِ،یا مَنْ یُثیبُ ‏ ‏عَلَی الْعَفْوِ،اَلْعَفْوَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ،یا جَوادُ یا کَریمُ یا قَریبُ یا بَعیدُ،اُرْدُدْ ‏ ‏عَلَیَّ نِعْمَتَکَ وَ اسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ وَ مَرْضاتِکَ».‏

‏‏و مستحب است پیاده سعی نماید و از صفا تا به منارۀ میانه،راه رود و ‏ ‏از آنجا تا جایی که محل بازار عطاران است مانند شتر تند رود،و اگر سوار ‏ ‏باشد این حد فی الجمله تند نماید،و از آنجا تا به مروه نیز میانه رود و در ‏ ‏وقت برگشتن نیز به همان ترتیب مراجعت نماید،و از برای زنها هروله ‏ ‏نیست و مستحب است در هنگامی که می‌رسد به منارۀ میانه بگوید:‏ «‏‏بِسْمِ اللّهِ وَ بِاللّهِ،وَ اللّهُ أَکْبَرُ،وَ صَلَّی اللّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ،اللّهُمَّ ‏ ‏اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ إِنَّکَ أَنْتَ الْأَعَزُّ الْأَجَلُّ الْأَکْرَمُ،وَ اهْدِنی ‏ ‏لِلَّتی هِیَ أَقْوَمُ،اللّهُمًّ إِنَّ عَمَلی ضَعیفٌ،فَضاعِفْهُ لی وَ تَقَبَّلْهُ مِنّی،اللّهُمَّ لَکَ ‏ ‏سَعْیی،وَ بِکَ حَوْلی وَ قُوَّتی تَقَبَّلْ مِنّی عَمَلی،یا مَنْ یَقْبَلُ عَمَلَ الْمُتَّقینَ».‏

‏‏و همین که از محل بازار عطاران گذشت،بگوید:‏ «‏‏یا ذَا الْمَنِّ وَ الْفَضْلِ وَ الْکَرَمِ وَ النَّعْماءِ وَ الْجُودِ،اِغْفِرْ لی ذُنُوبی،إِنَّهُ ‏ ‏لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ».‏

‏‏و هنگامی که به مروه رسید،برود بالای آن و به جا آورد آنچه را که در ‏‏‏صفا به جا آورد،و بخواند دعاهای آنجا را به ترتیبی که ذکر شد.‏

‏‏و پس از آن بگوید:‏ «‏‏اللّهُمَّ یا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ،یا مَنْ یُحِبُّ الْعَفْوَ،یا مَنْ یُعْطی عَلَی الْعَفْوِ، ‏ ‏یا مَنْ یَعْفُو عَلَی الْعَفْوِ،یا رَبَّ الْعَفْوِ،اَلْعَفْوَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ».‏

‏‏و مستحب است در گریه کردن کوشش کند و خود را به گریه وادارد و ‏ ‏در حال سعی دعا بسیار کند،و بخواند این دعا را:‏ «‏‏اللّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ حُسْنَ الظَّنِّ بِکَ عَلی کُلِّ حالٍ،وَ صِدْقَ النِیَّةِ ‏ ‎‏فِی التَّوَکُّلِ عَلَیْکَ».