۸۱۸ . مستحبات وقوف در مشعر: در وقوف در مشعرالحرام چند چیز مستحب است:
1. با تن و دلى آرام از عرفات به سوى مشعرالحرام متوجه شده و استغفار نماید و همین که از طرف دست راست به «تلّ سرخ» رسید بگوید: «اللّهُمَّ ارْحَمْ موقفِى، وَ زِدْ في عَمَلي، وَ سَلِّمْ دِينِي، وَ تَقَبَّلْ مَناسِكِىْ».
و در راه رفتن میانهروى نماید و کسى را آزار ندهد. و مستحب است نماز مغرب و عشا را تا مزدلفه به تأخیر اندازد اگر چه ثلث شب نیز بگذرد؛ و به یک اذان و دو اقامه، میان هر دو نماز جمع کند، و نافلههای مغرب را بعد از نماز عشا، بجا آورد. و در صورتى که نتواند پیش از نصف شب به مزدلفه برسد، باید نماز مغرب و عشا را به تأخیر نیندازد و در میان راه بخواند، و مستحب است که در وسط وادى از طرف راستِ راه، نزول نماید، و اگر حاجى صروره باشد، یعنی برای نخستین بار حج بجا میآورد، بنابر روایات مستحب است که در مشعرالحرام قدم بگذارد و مشعرالحرام در این روایات نام کوهی است که در سرزمین مزدلفه بوده است.
و هنگامی که به مشعر رسید، بگوید: «اللّهُمَّ هذِهِ جَمْعٌ؛ اللّهُمَّ إنِّي أسْأَلُكَ أنْ تَجْمَعَ لِي فِيها جَوامِعَ الْخَيرِ. اللّهُمَّ لاتُؤْيِسْنِي مِنَ الْخَيْرِ الَّذِي سَأَلْتُكَ أنْ تَجْمَعَهُ لِي فِي قَلْبِي وَ أطْلُبُ الَيْكَ أنْ تُعَرِّفَنِي ما عَرَّفْتَ أوْلِيآءَكَ فِي مَنْزِلِي هذا وَ أنْ تَقِيَنِي جَوامِعَ الشَّرِ».
2. سنگریزههای رمى جمرات را از مشعرالحرام بردارد.
3. هر اندازه که مىتواند به عبادت الهى مشغول باشد.
4. پس از نماز صبح، حمد و ثناى الهى بجا آورد و نعمتهاى خداوند را به یاد آورد و صلوات بفرستد و این دعا را بخواند: «اللّهُمَّ رَبَّ الْمشعرالحرام فُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النّارِ وَ أوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ وَ ادْرَأْ عَنِّي شَرَّ فَسَقَةِ الجِنِّ وَالْانْسِ. اللّهُمَّ أنْتَ خَيْرُ مَطْلُوبٍ الَيهِ وَ خَيرُ مَدْعُوٍّ وَ خَيْرُ مَسْؤُولٍ وَ لِكُلِّ وافِدٍ جائِزَةٌ، فَاجْعَلْ جائِزَتِي فِي مَوْطِنِى هَذا أنْ تُقِيلَنِي عَثْرَتِي وَ تَقْبَلَ مَعْذِرَتِي وَ أنْ تَجاوَزَ عَنْ خَطِيئَتِي، ثُمَّ اجْعَلِ التَّقْوى مِنَ الدُّنْيا زادِي».
5. در مسیر مشعر به سوى منا که مىرود، هرگاه به «وادى مُحَسِّر» رسید، در آن وادى به مقدار صد قدم «هَروَله» کند؛ یعنى مانند شتر تند برود؛ و اگر سواره است مرکب خود را حرکت دهد و بگوید: «اللّهُمَّ سَلِّمْ لِي عَهْدِي وَ اقْبَلْ تَوْبَتِي وَ أَجِبْ دَعْوَتِي وَ اخْلُفْنِي بِخَيْرٍ فِي مَنْ تَرَكْتُ بَعْدِي».
کارهایى که در احرام عمره مستحب است در احرام حج نیز مستحب است.
مستحبات مخصوص احرام حج عبارت است از:
1. در روز «تَروِیَه» (هشتم ذىحجّه) احرام ببندد؛ و بهتر آن است که قبل از ظهر مُحرم شود و نماز ظهر و عصر را در منا بخواند و اگر سخت است، بعد از نماز ظهر، مُحرم شود.
2. مستحب است در «مسجدالحرام»، محرم گردد؛ و بهترین مکان براى احرام، نزد مقام ابراهیم (علیه السلام) و پس از آن داخل حجر اسماعیل (علیه السلام) است؛ و مُحرم شدن زیر ناودان طلا، استحباب مخصوصى ندارد.
3. پس از خروج از مسجدالحرام همین که به «ابْطَح» مُشرف شود به آواز بلند «تلبیه» بگوید.
4. چون به سوى منا حرکت کند بگوید: «اللّهُمَّ إِيّاكَ أرْجُو وَ إِيّاكَ أدْعُو، فَبَلِّغْنِي أمَلِي، وَأصْلِحْ لِي عَمَلِي»؛ و با وقار و دلى آرام به سوى منا برود و به تسبیح و ذکر حق تعالى مشغول باشد.
5. چون به منا رسید بگوید: «الْحَمْدُ للهِ الَّذِي أقْدَمَنِيها صالِحاً فِي عافِيَةٍ، وَبَلَّغَنِي هذَا الْمَكانَ»؛ پس بگوید: «اللّهُمَّ هذِهِ مِنى، وَهذِهِ مِمّا مَنَنْتَ بِهِ عَلَيْنا مِنَ الْمَناسِكِ، فَأَسْأَلُكَ أنْ تَمُنَّ عَلَىَّ بِما مَنَنْتَ بِهِ عَلى أنْبِيآئِكَ، فَإِنَّما أَنَا عَبْدُكَ وَفِي قَبْضَتِكَ».
6. احتیاط مستحب آن است که «شب عرفه» (شب نهم) را تا طلوع خورشید در منا باشد، و مستحب است به طاعت خدا مشغول گردد؛ و بهتر آن است که عبادات و خصوصاً نمازها را در مسجد خیف بجا آورد و چون نماز صبح را خواند تا طلوع آفتاب تعقیب بگوید و به سوى عرفات روانه شود و در صورتی که بعد از طلوع فجر و قبل از طلوع خورشید، از منا خارج شود اشکالی ندارد. البته مکروه است قبل از طلوع خورشید از وادی محسر بگذرد؛ بلکه احتیاط مستحب در ترک آن است.
7. هنگام حرکت به سوی عرفات این دعا را بخواند: «اللّهُمَّ إِلَيْكَ صَمَدْتُ، وَإِيّاكَ اعْتَمَدْتُ، وَوَجْهَكَ أرَدْتُ، فَأَسأَلُكَ أنْ تُبارِكَ لِي فِي رِحْلَتِي، وَأنْ تَقْضِىَ لِي حاجَتِي، وَأَنْ تَجْعَلَنِي مِمَّنْ تُباهِي بِهِ الْيَومَ مَنْ هُوَ أفْضَلُ مِنّي».
8. «تا ظهر عرفه» تلبیه را تکرار کند؛ و پس از آن، تلبیه گفتن مستحب نیست.