ششمين واجب حجّ، حلق يا تقصير است، و معتبر است اين عمل را به قصد حلق يا تقصير و براى تقرّب به خداوند متعال انجام دهد، و انجام آن پيش از روز عيد جايز نيست، و احوط و اولى آن است كه از روز عيد تأخير نيندازد.
و احتياط واجب آن است كه پس از رمى جمرۀ عقبه و قربانى كردن انجام شود، ولى چنانچه پيش از آن دو يا پيش از قربانى كردن از روى جهل به حكم يا فراموشى انجام دهد، كفايت مىكند و لازم نيست دوباره انجام دهد.
مسأله 400- تراشيدن سر بر زنها جايز نيست، بلكه فقط بايد تقصير كنند.
مسأله 401- مرد بين حلق و تقصير مخيّر است كه هر كدام را خواست اختيار كند، و سر تراشيدن افضل است، ولى كسى كه موى سر خود را با صمغ يا عسل يا مانند آن به هم چسبانده باشد، و يا پس از جمع كردن و تاب دادن آن به هم گره زده و بافته باشد، اقوى اين است كه تراشيدن سر بر او متعيّن است.
و كسى كه اوّلين سفر حجّ اوست، اقوى جواز تقصير براى اوست اگر چه سر تراشيدن براى او مستحب مؤكّد است.
مسأله 402- كسى كه مخيّر است بين حلق و تقصير در صورتى كه بداند اگر سر خود را بتراشد سلمانى (آرايشگر) سر او را زخمى مىكند بايد تقصير را اختيار كند، و كسى كه تراشيدن سر بر او متعيّن است، چنانچه سر تراشيدن بدون خون آمدن براى او ممكن نباشد، بايد سر خود را بتراشد و چيزى بر او نيست.
مسأله 403- خنثاى مشكل، اگر موى سر خود را نچسبانده يا نبافته باشد بايد تقصير نمايد، و گرنه- كه مويش را به هم چسبانده يا بافته باشد- بايد جمع كند بين تقصير و حلق، و احوط و اولى آن است كه ابتدا تقصير و سپس حلق نمايد.
مسأله 404- هر گاه محرم حلق يا تقصير نمايد تمام چيزهايى كه به واسطۀ احرام بر او حرام شده بود برايش حلال مىشود، مگر زن و بوى خوش، و ظاهر آن است كه شكارى كه به واسطۀ احرام بر او حرام شده بود حلال مىشود، اگر چه احتياط مستحب آن است كه از آن اجتناب شود.
مسأله 405- چنانچه از روى فراموشى يا جهل به حكم حلق و تقصير ننمايد تا اين كه از منى خارج شود، بايد به منى برگردد و سر خود را بتراشد و يا تقصير كند.و همچنين است، بنابر احتياط واجب، اگر پس از خروج از مكّه و در راه بازگشت يادش بيايد يا علم به حكم پيدا كند، و چنانچه نتواند برگردد، يا دشوار باشد، بايد در همان جا حلق يا تقصير نموده، و در صورت امكان و نبودن حرج مويش را به منى بفرستد.
مسأله 406- چنانچه از روى فراموشى يا جهل حلق و تقصير را انجام ندهد و پس از فارغ شدن از اعمال حجّ يادش بيايد يا علم پيدا كند، بايد آن را تدارك كند، و واجب نيست طواف و سعى را دوباره انجام دهد، اگر چه احتياط مستحب آن است كه پس از تدارك آن دو را اعاده كند، خصوصا اگر پيش از خروج از مكّه يادش بيايد يا علم به حكم پيدا كند.