دیگر مسائل و استفتائات طواف

سؤال 616ـ شخصى كه به نيابت از ديگرى به حج آمده، در دور دوم طواف شك مى كند كه آيا طواف را به نيت منوب عنه آغاز كرده، يا براى خودش؟ اكنون وظيفه اش چيست؟ جواب: احتياط آن است كه طواف را به نيّت منوب عنه به پايان برساند، پس از آن نماز طواف بخواند، سپس طواف و نماز را اعاده كند.
سؤال 617ـ شخصى پس از انجام تقصير متوجّه مى شود كه در حال طواف و نماز طواف وضو نداشته، يا وضويش باطل بوده، اكنون چه وظيفه اى دارد؟ آيا لازم است مجدّداً لباس احرام بپوشد، و طواف كند؟ جواب: طواف و نماز طواف را اعاده كند، و عمره او صحيح است، و پوشيدن لباس احرام لازم نيست.
سؤال 618ـ وضوى يكى از حُجّاج در دور آخر طواف باطل شد. طواف را با همان حالت به پايان رسانده، سپس وضو گرفته و طواف را از اوّل شروع كرده، و پس از آن نماز طواف و سعى و تقصير را انجام داده است، آيا عمل او صحيح مى باشد؟ جواب: طواف دوّم و اعمال پس از آن صحيح است; هر چند مى توانست طواف اوّل را پس از وضو تكميل و به آن قناعت نمايد.
سؤال 619ـ شخصى به نيابت از پدر، عمره مفرده اى انجام داده، و روز بعد به نيابت از مادر احرام مى بندد و در اثناى عمره دوّم متوجّه مى شود كه طواف و نماز طواف عمره اوّل را بدون وضو انجام داده است. اكنون وظيفه اش چيست؟ جواب: طواف و نماز عمره اوّل را اعاده مى كند، و عمره دوّم را به قصد رجا ادامه مى دهد (توجّه داشته باشيد كه در يك ماه قمرى بيش از يك عمره نمى توان انجام داد; مگر به قصد رجا، يعنى به اميد اين كه مطلوب باشد، نه به طور قطعى).
سؤال 620ـ كسى كه وظيفه اش وضوى جبيره اى و تيمّم بوده، از روى جهل و نادانى به احكام شرعى بدون تيمّم اعمال عمره را انجام داده است، وظيفه اش چيست؟ جواب: طواف و نماز آن بايد اعاده شود، و احتیاط آن است که اعمال بعد از آن را هم اعاده نماید.
سؤال 621ـ هنگام اذان صبح به مسجد الحرام رسيديم. سرپرست كاروان گفت: «كمى صبر كنيد، پس از نماز صبح طواف مى كنيم». بر اثر خستگى زياد خوابم برد، و چون آب در دسترس خود نمى ديدم تيمّم كردم، و طواف و نماز طواف را با تيمّم انجام دادم. آيا حجّ من صحيح است؟ جواب: در صورتى كه براى شما امكان داشته وضو بگيريد، هر چند كه به منزل برويد و مثلا براى روز بعد اعمال را انجام دهيد، تيمّم صحيح نبوده است. وظيفه شما اين است كه طواف و نماز طواف را اعاده كنيد، و اگر خودتان نمى توانيد، بايد نايب بگيريد.
سؤال 622ـ شخصى در طواف واجب احساس مى كند لباس احرامش نجس شده، ولى اعتنا نمى كند، و با همان حال طواف و اعمال بعد را انجام مى دهد، سپس لباسش را بررسى نموده، يقين پيدا مى كند كه در حال طواف چنين شده است، و بدون جبران اعمال به وطن باز مى گردد. اكنون وظيفه اش چيست؟ آيا هنوز در حال احرام است؟ جواب: اگر در حال طواف يقين نداشته كه وضويش باطل و احرامى اش نجس شده (هر چند بعد از اعمال يقين پيدا كرده باشد)، از احرام خارج شده است، ولى بايد طواف و نماز آن را اعاده كند و اگر شخصاً نمى تواند، بايد نايب بگيرد.
سؤال 623ـ وظيفه مسلوس (كسى كه بى اختيار قطرات بول از او خارج مى شود) نسبت به طواف و نماز طواف چيست؟ جواب: اگر در زمان خاصّى بيماريش تخفيف پيدا مى كند، به گونه اى كه مى تواند در آن زمان طواف و نماز طواف را با وضو و بدنِ پاك به جا آورد، بايد اين اعمال را در آن زمان انجام دهد و اگر چنين وقتى ندارد، در صورتى كه زحمت زيادى نداشته باشد، هر بار كه وضويش باطل شد تجديد وضو كند، و اگر زحمت زياد دارد، براى طواف يك وضو، و براى نماز هم يك وضو مى گيرد، و نايب گرفتن لازم نيست.
سؤال 624ـ شخصى عمل جرّاحى كرده، و فعلا كيسه اى به او بسته اند كه پيوسته قطرات بول در آن مى ريزد; خواه از مجراى بول، يا از محلّى كه جرّاحى و سوراخ شده است. آيا چنين شخصى حكم مسلوس را دارد؟ جواب: آرى، حكم مسلوس را دارد كه حكم آن در پاسخ قبل گذشت.
سؤال 625ـ مُحرمى كه مبتلا به خروج ريح است (يعنى مرضى دارد كه نمى تواند از خارج شدن باد جلوگيرى كند) و در طول سال شايد يكى دو ماه بيماريش تخفيف پيدا كند، ولى نوعاً به فاصله يكى دو دقيقه وضويش باطل مى شود، تكليفش چيست؟ جواب: چنانچه نتواند در اثناء طواف وضو بگيرد، يا اين كار زحمت زياد داشته باشد، مى تواند براى طواف به يك وضو اكتفا كند، و براى نماز طواف وضوى ديگرى بگيرد. هر چند در اثناء طواف و نماز، وضويش باطل شود، و نيازى به نايب گرفتن نيست.
سؤال 626ـ پيرمردى سلس بول دارد و خود را براى طواف از تنجيس لباس و مسجد حفظ نمى كند و به راهنمايى و ارشاد ديگران توجه ندارد; آيا مى تواند براى طواف نايب بگيرد؟ جواب: بايد نايب بگيرد.
سؤال 627ـ مدّتى است، كه به علّت بيمارى و در اثر عمل جرّاحى، مبطون هستم و خروج مدفوع را احساس نمى كنم. بدين جهت از كيسه مخصوصى استفاده نموده، و براى وضو و نماز طبق رساله عمل مى كنم. با توجّه به اين كه سال آينده، انشاء الله، به زيارت خانه خدا نائل مى شوم، وظيفه ام در رابطه با مراسم حج چيست؟ جواب: چنانچه زمانى باشد كه بتوانيد طواف و نماز طواف را بدون خروج آن انجام دهيد، بايد همان زمان را انتخاب نموده، و اعمالتان را انجام دهيد و اگر چنين چيزى امكان پذير نيست، و به هيچ وجه خروج آن را احساس نمى كنيد، طواف را با يك وضو، و نماز طواف را با وضوى ديگر انجام دهيد.
سؤال 628ـ خانمى طبق تاريخ تولّدش، بيش از پنجاه سال شمسى دارد، و يك سال و نيم است كه عادت ماهانه نشده; ولى در حال احرام خون مى بيند. آيا مى توان در يائسگى او ترديد كرد؟ وظيفه او چيست؟ جواب: هرگاه شرايط و صفات عادت ماهيانه را نداشته باشد، حكم مستحاضه را دارد و با انجام وظيفه مستحاضه حج و طواف او صحيح است.
سؤال 630ـ خانمى در حال طواف مستحاضه قليله مى شود. وظيفه اش چيست؟ جواب: اگر بعد از تمام شدن دور چهارم بوده، پس از تجديد وضو و تطهير بدن و لباس، طواف را تمام مى كند، و اگر قبل از تمام شدن دور چهارم بوده، پس از تجديد وضو و تطهير، طواف را از اوّل شروع مى كند.
سؤال 631ـ زن مستحاضه اى پس از انجام غسل و وضو مشغول طواف مى شود، ولى در اثناء طواف لك مى بيند. وظيفه اش چيست؟ جواب: اگر خون او مستمر است و به وظيفه اش عمل كرده، و در حدّ امكان از خروج خون جلوگيرى نموده، وظيفه اى ندارد، ولى اگر خون كاملا قطع شده و غسل كرده، سپس خون جارى شده، حكم حدث جديد را دارد.
سؤال 632ـ زن مستحاضه كه بايد غسل كند و وضو بگيرد، و با اين كار فاصله اى بين اعمال او پيش مى آيد، كه گاهى از اوقات طولانى است، مثل اين كه بايد براى غسل به منزل برود. آيا اين فاصله اشكال ندارد؟ جواب: همانطور كه قبلا گفته شد، هنگامى كه مستحاضه وظيفه غسل خود را براى نمازها انجام دهد به حكم طاهر است، و غسل ديگرى براى طواف و نماز طواف لازم نيست.
سؤال 633ـ خانم مستحاضه اى طبق وظيفه اش غسل كرد، يا وضو گرفت، و مشغول طواف شد. در بين طواف، نماز ظهر شروع شد. طواف را قطع كرد و نمازش را خواند. پس از نماز، با همان وضو يا غسل طوافش را ادامه داد. آيا طوافش صحيح است؟ جواب: هرگاه مستحاضه كثيره غسلهاى نماز خود را به موقع بجا آورد، غسل ديگرى مطلقا براى طواف و نماز طواف بر او واجب نيست.
سؤال 634ـ خانمى پس از وقوف در عرفات و مشعر، عادت ماهانه مى بيند. با مصرف قرص خون قطع مى شود، و اعمال را انجام مى دهد; ولى پس از آن لك مى بيند. وظيفه اش چيست؟ جواب: اگر اعمال او در حال پاك بودن انجام شده صحيح است، و اشكالى ندارد.
سؤال 636ـ اگر صاحب عادت «وقتيّه و عدديّه» كه عدد روزهاى عادتش همواره مثلا هفت روز است، روز هفتم پاك شود و غسل كند، سپس اعمال حج را بجا آورد، ولى بعداً لك ببيند، اعمالش چگونه است؟ جواب: هرگاه اعمال او در حال پاكى واقع شده، صحيح است.
سؤال 637ـ نظم عادت ماهانه بعضى از خانمها به خاطر مصرف قرص جلوگيرى بر هم مى خورد; به طورى كه گاه به مدّت طولانى مرتّب خون يا لك مى بينند. وظيفه اين دسته از زنان در حج چيست؟ جواب: اگر خون سه روز استمرار داشته باشد، و در ايّام عادت ديده شود، هر چند به اين صورت كه پس از شروع تا سه روز باطن آلوده باشد، محكوم به حكم حيض است. در غير اين صورت، احكام استحاضه را دارد.
سؤال 638ـ خانمى عادت ماهانه نمى شود; ولى هر دو ماه يكبار دو سه روزى لك و ترشّحات مى بيند، وظيفه اش چيست؟ جواب: اگر خون، هر چند در داخل و باطن، تا سه روز استمرار نداشته، حكم استحاضه را دارد.
سؤال 639ـ هرگاه زنى در عمره تمتّع بعد از سه شوط و نيم و قبل از چهار دور حائض شود، و تا قبل از رفتن به عرفات پاك نگردد، وظيفه اش چيست؟ جواب: بايد نيّت حجّ اِفراد كند; وبعد از اتمام حج، عمره مفرده بجا آورد.
سؤال 640ـ اگر خانمى بعد از دور چهارم در طواف عمره تمتّع حائض شود، و تا وقت وقوف به عرفات پاك نشود، چه تكليفى دارد؟ جواب: بايد سعى و تقصير عمره تمتّع را انجام دهد، سپس براى حجّ تمتّع احرام ببندد، و پس از بازگشت از عرفات و منى و قبل از بجاآوردن اعمال مكه بقيّه طواف عمره تمتّع و نماز آن را بجا آورد سپس اعمال مكه را بجا آورد.
سؤال 641ـ خانمى عمره تمتّع را به پايان مى رساند، سپس متوجّه مى شود كه طوافش به جهتى باطل بوده، و اكنون نيز عادت ماهانه شده است. وظيفه اش چيست؟ جواب: هر وقت پاك شد طواف و نماز طواف را اعاده مى كند و اگر قبل از وقوف به عرفات پاك نشود براى حج محرم مى گردد، و پس از بازگشت به مكّه و رفع عذر، آن اعمال را بجا مى آورد.
سؤال 642ـ خانمى بر اثر جهل و ناآگاهى از احكام شرع، پس از پاك شدن از عادت ماهانه، خيال مى كرده جنب است، و لهذا نيّت غسل جنابت كرده، و با همين حال حج بجا آورده است. حجّ او چه حكمى دارد؟ جواب: اگر منظورش انجام غسل براى عادت ماهانه بوده، و اسم آن را جنابت گذاشته، عملش صحيح است.
سؤال 643ـ شخصى پس از به جا آوردن اعمال حج متوجّه مى شود كه غسل مسّ ميّت بر او واجب بوده، و هنوز آن را انجام نداده است. آيا حجّش صحيح است؟ جواب: هرگاه غسل واجب يا مستحبّ ديگرى انجام داده كفايت مى كند، و حجّش صحيح است و اكنون وظيفه اى ندارد، ولى اگر هيچ غسلى نكرده، هر چند حجّش اشكالى ندارد، امّا واجب است طوافها و نمازهاى آن را اعاده كند، و اگر خودش قادر نيست نايب بگيرد.
سؤال 644ـ دختر مجرّدى در اوائل سن بلوغ جنب شده، و تا كنون غسل جنابت نكرده; ولى غسلهايى مانند غسل حيض يا جمعه را انجام داده، و با اين كيفيّت به حج رفته است. لطفاً بفرماييد: 1ـ عبادتهايى كه بعد از آن حالت تاكنون انجام داده چه وضعى دارد؟ 2ـ آيا هنوز از احرام خارج نشده، و جميع محرّمات احرام بر او حرام است؟ 3ـ حجّش چه حكمى دارد، و اكنون وظيفه اش چيست؟ جواب: هرگاه غسل ديگرى انجام داده كفايت مى كند; بنابراين، اعمالى كه بعد از غسل حيض يا جمعه انجام داده، از جمله حجّ او، صحيح است، ولى نمازهايى را كه بعد از جنابت و قبل از اوّلين غسل خوانده بايد به تدريج قضا كند، و اگر بعد از جنابت تا زمان حج هيچ غسلى نكرده، بايد طوافهاى عمره و حج و طواف نساء و نمازهاى آن را دوباره بجا آورد، و اگر نمى تواند، نايب بگيرد، و تا زمانى كه اين اعمال را اعاده نكرده، بايد از بوى خوش و ازدواج و محرّماتى كه با طواف نساء حلال مى شود، احتياطاً اجتناب كند.
سؤال 645ـ هرگاه شخص محرم جنب شود، و آب برايش ضرر داشته باشد، و وقت عمره مى گذرد، آيا طواف و نماز آن با تيمّم كافى است، يا بايد نايب هم بگيرد؟ جواب: كافى است، و نايب گرفتن لازم نيست.
سؤال 646ـ شخصى در دور ششم طواف نجاستى در بدن خود مشاهده كرده، و يقين دارد كه از دورهاى قبل بوده است، ولى بدون توجّه به اين مطلب، طواف را تكميل كرده، و پس از تطهير بدن طواف را اعاده مى نمايد، سپس بقيّه اعمال عمره را به انجام مى رساند. آيا اعمال او صحيح است؟ جواب: عمل او اشكالى ندارد.
سؤال 647ـ شخصى در حين طواف متوجّه اندكى خون بر بينى خود مى شود. با دستمال آن را پاك كرده، و طواف را به انجام مى رساند. آيا طوافش صحيح است؟ جواب: اگر بينى او نجس شده بايد آن را آب بكشد، و طواف را تكميل كند، و اگر اين كار را نكرده، احتياط آن است كه بعد از تطهير آن را تكميل كند و نماز بخواند، سپس طواف و نماز را اعاده كند.
سؤال 648ـ اگر بچّه هاى كوچك در حال طواف يا سعى به خواب روند، يا در قنداقه خود بول كنند، چه حكمى دارند؟ جواب: در هر دو صورت حجّ آنها صحيح است; انشاء الله.
سؤال 649ـ جوان هفده ساله اى كه ختنه نشده، و به تشخيص شوراى پزشكى ختنه برايش ضرر دارد، مستطيع شده، و فعلا در مدينه است. تكليف او نسبت به حج چيست؟ جواب: بايد با همان حال محرم شود، و اعمالش را بجا آورد، و گرفتن نايب براى طواف لازم نيست.
سؤال 650ـ تكليف كسى كه ختنه او به طور ناقص انجام شده، و با اين حال اعمال حج را به جا آورده، چه مى باشد؟ جواب: احتياط واجب آن است كه بعد از ختنه صحيح و كامل، طوافها و نماز طوافها را اعاده كند، و اگر نمى تواند به مكّه برود، نايب مى گيرد.
سؤال 651ـ اگر شخصى را به طور ناقص ختنه كرده باشند، به اين معنى كه قسمت بالاى آلت كاملا هويدا نيست، ولى در حال نعوظ آشكار مى گردد. آيا چنين شخصى ختنه شده محسوب، و طوافهايش صحيح است؟ اگر پاسخ منفى است، و ختنه بر آن شخص براى بار ديگر لازم باشد، و او به علّت سنّ بالا از انجام اين كار خجالت بكشد، حكم مسأله چيست؟ جواب:احتياط واجب آن است كه طواف و نماز آن را بعد از ختنه كردن اعاده كند، و در اين گونه مسائل خجالت كشيدن معنى ندارد. مى تواند به طور پنهانى نزد طبيب آگاهى برود و ختنه كند، و اين كار در ايّام ما بسيار آسان است.
سؤال 652ـ شخصى با پول خمس نداده لباس احرام خريده، و با همان لباس محرم شده، و طواف و نماز طواف را بجا آورده است. اكنون وظيفه اش چيست؟ جواب: اگر از روى علم و عمد نبوده، عمره و حجّ او صحيح است، ولى در صورتى كه جاهل مقصّر بوده، احتياط واجب آن است طواف و نماز آن، و قربانى را اعاده كند.
سؤال 653ـ هرگاه مُحرم به هنگام طواف پول خمس نداده همراه داشته باشد، آيا طوافش اشكال پيدا مى كند؟ جواب: اشكالى براى طوافش ايجاد نمى كند.
سؤال 654ـ آيا حجاب زنان محرم در طواف، مانند حجاب در حال نماز است، يا تفاوت مى كند؟ جواب: تفاوت مى كند; در حال نماز پوشيدن روى پا و كف آن نيز مستثنى است; ولى احتياط آن است كه در حال طواف آنها را بپوشاند (جوراب بپوشد). همچنين در طواف استفاده از نقاب جايز نيست، ولى در نماز ضررى ندارد.
سؤال 655ـ اگر مقدارى از موى سر زن محرم، يا جاهاى ديگر بدنش، كه پوشيدن آن در حال طواف لازم است، ظاهر باشد، طوافش چه حكمى دارد؟ جواب: طوافش صحيح است; هر چند گناه كرده است.