مسأله 144. بر كسي كه حج بجا ميآورد ماندن در عرفات واجب است، و بنابر احتياط واجب وقت آن از ظهر روز عرفه (نهم ذيحجه) است تا مغرب، پس بايد در تمام وقت در آنجا بماند، و از حدود عرفات از ظهر تا مغرب خارج نشود، و اين وقت، وقت اختياري عرفه است، و در ماندن در عرفات فرق نميكند كه پياده باشد يا سواره، راه برود يا نشسته و يا خوابيده باشد.
مسأله 145. اگر كسي از ظهر تا مغرب روز عرفه در عرفات خواب يا بيهوش باشد، وقوف او باطل است. و اگر بعد از قصد وقوف و دخول وقت بخوابد ضرر ندارد، وقوف او صحيح است.
مسأله 146. بودن در عرفات از ظهر تا مغرب اگر چه بنابر احتياط واجب است، ولي آن مقداري كه ركن است اين است كه بين ظهر تا مغرب به قدري در عرفات بماند كه عرفا بگويند در آنجا توقف كرده است، و كسي كه عمداً اين مقدار را ترك كند حجش باطل ميشود، اگر چه بوقوف اضطراري عرفات برسد، يعني شب دهم را در عرفات بماند و وقوف مشعر را هم درك كند، و چنانچه سهواً ترك كرد حج او باطل نيست، مگر آن كه وقوف به مشعر را هم عمداً يا سهواً ترك كند، كه در اين صورت حجش باطل است، و تفصيل آن ذكر ميشود انشاء الله.
مسأله 147. در وقوف به عرفات نيت واجب است، به اين نحو كه نيت كند از ظهر امروز تا مغرب براي حج تمتع حجةالاسلام براي اطاعت فرمان خداوند عالم در عرفات ميمانم.
مسأله 148. اگر كسي عمداً بعد از گذشتن مقداري از ظهر در عرفات حاضر شود، وقوفش صحيح است و كفاره ندارد، ولي خلاف احتياط نموده، و بنابر آن كه وقوف از اول ظهر تا مغرب واجب باشد گناه كرده است.
مسأله 149. جايز نيست پيش از مغرب از عرفات خارج شود، و اگر كسي عمداً پيش از مغرب از عرفات بيرون برود و در همان روز برنگردد، بر او واجب است قرباني كردن يك شتر، كه در راه خدا در روز عيد در مني نحر كند، و اگر نتواند، هيجده روز پي درپي روزه بگيرد، و بر او واجب است در صورت توانائي، برگشتن به عرفات و ماندن در آنجا تا غروب، و اگر پشيمان شد و در همان روز به عرفات برگشت نيز بنابر احتياط مستحبّ كفاره از او ساقط نميشود.
مسأله 150. اگر كسي از روي فراموشي يا ندانستن مسأله پيش از مغرب از عرفات بيرون رفت، پس اگر در همان روز ملتفت شد، بايد برگردد و اگر برنگردد معصيت كرده است، و بنابر احتياط، كفاره بدهد و اگر بعد از مغرب ملتفت شد چيزي بر او نيست.
مسأله 151. اگر بواسطه فراموشي يا تنگي وقت، يا عذر ديگر، نتواند هيچ مقداري از ظهر تا مغرب روز عرفه را در عرفات بماند ـ بايد مقداري از شب عيد را تا فجر طالع نشده هر چند كم باشد در عرفات بماند و اين زمان را وقت اضطراري عرفه ميگويند ـ و اگر عمداً هيچ مقداري از شب عيد را هم در آنجا نماند حج او باطل ميشود اگر چه وقوف به مشعر را درك نمايد.
مسأله 152. اگر كسي وقوف به عرفات را به عذري مثل فراموشي يا ندانستن مسأله در وقت اختياري و اضطراري ترك نمود، ولي وقوف در مشعر الحرام را شب عيد يا بينالطلوعين چنانچه خواهد آمد درك كند حجش صحيح است.
مسأله 153. هر گاه در پيش قاضي عامه، اول ماه ذي حجه ثابت شود و براي شيعه شرعاً ثابت نشده باشد، و به اين جهت روز نهم ذي حجه در نزد آنها روز هشتم در پيش شيعه باشد، احتياط واجب آن است كه اگر ممكن است وقوف اختياري عرفات را در روزي كه پيش شيعه نهم است انجام دهد و اگر ممكن نشد اضطراري آن را درك كند، و به مشعر رفته و وقوف در آن جا را نيز درك كند، و اعمال روز عيد را در مني بجا آورد، و اگر درك اضطراري عرفات هم ممكن نشد درك اختياري مشعر كافي است، و حجش صحيح است و درك اضطراري عرفه و اضطراري مشعر نيز چنانچه گفته خواهد شد بنابر اقوي كفايت ميكند، و اگر درك هيچ يك از اين مواقف ميسر نشود حكم آن، در مسأله بعد ذكر خواهد شد.
مسأله 154. هر گاه هلال، نزد قاضي عامه ثابت شود و نزد شيعه ثابت نشده باشد، ليكن از جهت تقيه ناچار به متابعت باشند و از عمل به وظيفه خود خائف باشند، اقوي صحت و كفايت همين حج است از حجة الاسلام، هر چند عالم به خلاف باشند و اگر بدون خوف متمكن از عمل به وظيفه باشند احوط آن است كه با آنها رجاءاً متابعت كنند، و بعد واجب است عمل به وظيفه خود نمايند، حتي با عدم علم به خلاف.