مسأله ۴۱۱ ـ ششمين واجب از واجبات حج و سومين عمل از اعمال مِني، تقصير (كوتاهكردن مو يا ناخن) يا حلق (تراشيدن سر) است.
مسأله ۴۱۲ ـ واجب است پس از قرباني، سر خود را بتراشد، يا مو يا ناخن خود را كوتاه كند. زنان حتماً بايد تقصير كنند و براي آنان حلق كفايت نميكند، و احوط آن است كه در تقصير، اندكي از مو و ناخن خود (هر دو) را كوتاه كنند، اما مردان ميتوانند يكي از دو عمل حلق يا تقصير را انتخاب كنند و تراشيدن سر براي آنان ضرورت ندارد، اما اگر براي نخستين بار حج بهجا ميآورند، احتياط واجب آن است كه حلق كنند.
مسأله ۴۱۳ ـ حلق و تقصير از جمله عبادات هستند و انجام آنها بايد با قصد قربت و نيت خالصانه و به دور از ريا باشد و اگر بدون چنين نيتي حلق يا تقصير كند كافی نيست و چيزهايي كه حلال شدنشان منوط به حلق يا تقصير است، بر او حلال نميشود.
مسأله ۴۱۴ ـ اگر در حلق يا تقصير از كسي كمك بگيرد، واجب است كه نيت را خودش انجام دهد.
مسأله ۴۱۵ ـ بنا بر احتياط واجب، بايد حلق يا تقصير واجب را در روز عيد قربان انجام دهد، و اگر چنين نكند، واجب است در شب يازدهم يا پس از آن، آن را انجام دهد و همان كفايت ميكند.
مسأله ۴۱۶ ـ كسي كه ذبح قرباني را بنا بر هر دليلي از روز عيد به تأخير انداخته، لازم نيست حلق يا تقصير را هم به تأخير اندازد، بلكه بنا بر احتياط واجب انجام حلق يا تقصير در روز عيد واجب است، اما صحت انجام طواف حج و ديگر اعمال پنج گانهي مكه در چنين حالتي (تأخير در انجام قرباني) محل اشكال است و بايد براي انجام آن اعمال تا ذبح قرباني منتظر بماند.
مسأله ۴۱۷ ـ حلق يا تقصير بايد در مِني انجام شود و انجام آن از روي اختيار در محلي غير از مِني جايز نيست.
مسأله ۴۱۸ ـ اگر عمداً يا بر اثر فراموشي يا عدم آگاهي از مسأله، در خارج از مِني حلق يا تقصير نمايد، يا بدون حلق يا تقصير از مِني خارج شود و سپس ساير اعمال را انجام دهد، واجب است براي حلق يا تقصير به مِني باز گردد و بقيه اعمال را نيز اعاده نمايد.
مسأله ۴۱۹ ـ واجب است در روز عيد قربان، ابتدا جَمَرهي عقبه را رمي كند، سپس ـ در صورتي كه ذبح قرباني در روز عيد برايش ميسر است ـ قرباني نمايد و پس از آن، حلق يا تقصير كند؛ و اگر عمداً ترتيب اعمال مذكور را رعايت نكند، معصيت كرده؛ اما بنا بر ظاهر، تكرار اعمال به ترتيب فوق بر او واجب نيست، هرچند تكرار آنها در صورت امكان، موافق احتياط است. حكم كسي كه بر اثر ناآگاهي يا فراموشي ترتيب مذكور را رعايت نكرده نيز چنين است.
مسأله ۴۲۰ ـ اگر نتواند در روز عيد در مِني قرباني كند، ليكن قرباني كردن در روز عيد در قربانگاهي كه در حال حاضر در خارج از مِني براي قرباني در نظر گرفته شده، برايش ميسر باشد، بنا بر احتياط، واجب است ابتدا قرباني كند، سپس حلق يا تقصير نمايد؛ و اگر اين كار هم برايش ممكن نباشد، بنا بر احتياط واجب بايد در روز عيد حلق يا تقصير كند كه با انجام آن از احرام خارج ميشود، اما بايد اعمال پنجگانهي مكه را تا پس از ذبح قرباني به تأخير اندازد والا صحت آن اعمال محل اشکال است.
مسأله ۴۲۱ ـ پس از حلق يا تقصير، تمام چيزهايي كه با احرام حج بر شخص مُحرم حرام شده ـ بهجز زن و بوي خوش ـ بر او حلال ميگردد.