مرجع:
آیت الله شبیری زنجانی
موضوع:
واجبات احرام
واجبات احرام سه چیز است:
1 - پوشیدن لباس احرام (بنا بر مشهور)
2 - نیّت احرام
3 - لبّیک گفتن
مسأله (118): «سیر اجمالی احرام بستن»
کسی که می خواهد محرم شود، پس از بیرون آوردن لباس های عادی «لباس» مناسب احرام را می پوشد و «نیّت احرام» می نماید و برای محرم شدن «لبّیک» می گوید، پس از لبّیک گفتن، شخص محرم می شود و محرّمات احرام بر او حرام می گردد.
مسأله (119): «وجوب اتمام عمره و حج»
بر کسی که محرم به هر گونه عمره یا حج می شود، واجب است مناسک آن - حتّی طواف نساء - را به جا آورد و نمی تواند آن را رها کند؛ هر چند مستحبی باشد.
[1 - 2] غسل احرام
مسأله (120): «غسل احرام»
بنا بر احتیاط مؤکَّد مستحب، کسی که می خواهد محرم شود، برای احرام غسل نماید و در این حکم فرقی بین مرد و زن، حائض و غیر او نیست.
مسأله (121): «مکان غسل احرام»
بهتر است در میقات غسل نماید، ولی انجام آن قبل از میقات نیز صحیح است.
مسأله (122): «مبطلات غسل احرام»
چهار چیز غسل احرام را باطل می کند:
1 - پوشیدن پیراهن و به سر بستن دستمال، روسری، مقنعه و مانند آن برای مردان و زدن نقاب برای زنان.
2 - خوردن غذای معطّر.
3 - خوابیدن قبل از لبّیک گفتن، در مورد کسی که در میقات یا نزدیک آن غسل کرده است.
4 - به مقدار یک روز و مانند آن فاصله شدن بین غسل و لبّیک گفتن.
سایر مبطلات وضو و غسل، غسل احرام را باطل نمی کند و خوابیدن پس از لبّیک گفتن، اشکال ندارد.
[1 - 3] لباس احرام
مسأله (123): «لباس احرام مردان»
لباس احرام پسران و مردان دو قطعه است که یکی را مانند «لنگ» به کمر می بندند و دیگری «رداء» است که آن را بر شانه می اندازند.
مسأله (124): «بیرون آوردن لباسهای معمولی»
مردی که می خواهد احرام ببندد، واجب است لباس هایی را که بر مرد محرم حرام است، از تن بیرون آورد و چنانچه در همان لباس های معمولی نیّت کند و لبّیک بگوید، محرم می شود، ولی اگر بدون عذر این کار را کرده، گناهکار است.
مسأله (125): «قصد قربت در پوشیدن لباس احرام»
برای بیرون آوردن لباس های معمولی و همچنین برای پوشیدن لباس های احرام، نیّت و قصد قربت لازم نیست.
مسأله (126): «لباس احرام بانوان»
بانوان برای احرام، لباس مخصوص ندارند و می توانند در لباس های معمولی خود - اگر شرایط زیر را داشته باشد - محرم شوند.
مسأله (127): «ویژگیهای لباس احرام»
لباسی که محرم در حال احرام می پوشد - مرد باشد یا زن - نباید از ابریشم خالص باشد و واجب است شرایط لباس نمازگزار را داشته باشد؛ پس باید پاک و حلال بوده و از اجزاء مردار و حیوان حرام گوشت نباشد.
مسأله (128): «تطهیر لباس و بدن محرم»
هرگاه لباس یا بدن محرم نجس شود، باید بدون تأخیر، آن را تطهیر نماید یا لباس را عوض کند؛ ولی اگر این کار را نکند، کفّاره ندارد.
مسأله (129): «نجاست بخشیده شده در لباس احرام»
در مواردی که نجس بودن لباس نمازگزار اشکال ندارد، نجس بودن لباس احرام نیز اشکال ندارد.
مسأله (130): «احرام در لباس خمس نداده»
اگر کسی بدون عذر در لباسی که خمس داشته و خمس آن داده نشده محرم شود، گناهکار است و بنا بر احتیاط مؤکَّد مستحب، به آن احرام اکتفا نکند.
مسأله (131): «لباس، شرط صحت احرام نیست»
پوشیدن لباس احرام، شرط صحت احرام نیست؛ هر چند بنا بر مشهور پوشیدن آن هنگام لبّیک گفتن لازم است و در هر حال اگر لباسی را که پوشیده شرایط لباس احرام را نداشته باشد، به احرام ضرری نمی رساند.
مسأله (132): «کنار گذاشتن لباس احرام»
لازم نیست محرم، جامه احرام را همیشه پوشیده باشد؛ بلکه می تواند آن را کنار بگذارد.
مسأله (133): «بستن لباس احرام»
برای مردان در حال احرام گره زدن لباس احرام و بستن آن با دکمه و کش و سنجاق و مانند آن در صورت لزوم جایز است و در غیر این صورت باید از این امور اجتناب کنند؛ و در هر حال این عمل به احرامِ آنان ضرر نمی زند.
مسأله (134): «پوشیدن بیش از دو جامه»
پوشیدن بیش از دو جامه (مثلاً سه حوله) هنگام محرم شدن یا بعد از آن برای جلوگیری از سرما یا غیر آن، اشکالی ندارد، ولی تمام این لباس ها باید از قبیل حوله و لنگ و ملافه و پارچه و … باشد و دوخته بودن این لباس ها اشکال ندارد.
[1 - 4] نیّت احرام
مسأله (135): «امور معتبر در نیّت»
در نیّت احرام باید چند امر را رعایت کرد:
1 - تعیین در نیّت؛ یعنی ویژگیهای عمره یا حجی را که برای آن احرام می بندد، در نیّت مشخص کند و اگر عمره و حج به نیابت از دیگری است، باید نیّت نیابت هم داشته باشد و منوب عنه را معین نماید؛ هر چند بردن نام او لازم نیست.
2 - انشاء احرام؛ نیّت احرام عمره یا حج را انشاء کند؛ یعنی از قلب خود بگذراند که: «خود را محرم به - مثلاً - عمره تمتّع از حجةالاسلام قرار می دهم» و در نیّت احرام، داشتن انگیزه و نیّت ارتکازی کافی نیست.
3 - قصد قربت؛ یعنی با نیّت خالص برای خداوند متعال احرام ببندد.
4 - تصمیم بر انجام مناسک؛ یعنی تصمیم داشته باشد مناسک حج و عمره را انجام دهد و در عمره و حج تمتّع، عمره و حج تمتّع را به عنوان بخشی از مجموعه عمره و حج تمتّع به جا آورد.
مسأله (136): «قصد تحریم و قصد پرهیز از محرّمات»
در نیّت احرام، قصد حرام کردن محرّمات احرام و قصد پرهیز از آنها لازم نیست؛ بلکه اگر تصمیم هم داشته باشد در اثناء احرام برخی از محرّمات احرام را مرتکب شود، ضرری به احرام او نمی زند؛ مگر در احرام عمره مفرده که اگر قصد نزدیکی با زن قبل از اتمام سعی را داشته یا در این کار تردید داشته باشد، احرامش باطل است.
مسأله (137): «نیّت در سایر مناسک حج»
به جز احرام در سایر مناسک عمره و حج نیّت ارتکازی کافی است، به طوری که اگر در حال - مثلاً - طواف از او بپرسند:
«چه می کنی؟» بگوید:
«برای خدا طواف می کنم».
مسأله (138): «به زبان آوردن نیّت»
به زبان آوردن نیّت در هیچ کدام از مناسک عمره و حج، لازم نیست.
[1 - 5] لبّیک گفتن
مسأله (139): «سومین واجب احرام»
پس از نیّت، لازم است برای خداوند متعال با قرائت صحیح بگوید:
«لَبَّیْک، اَللَّهُمَّ لَبَّیْک، لَبَّیْک، لا شَرِیکَ لَکَ لَبَّیْک، إِنَّ الْحَمْدَ وَ النِّعْمَةَ لَکَ وَ الْمُلْک، لا شَرِیکَ لَک».
و گفتن «لَبَّیْک» دیگر در آخر عبارت لازم نیست.
مسأله (140): «یادگیری لبّیک»
واجب است لبّیک های چهارگانه فوق را به شکل صحیح بگوید و کسی که آن را نمی داند، باید یاد بگیرد یا به کمک تلقین دیگری، آن را به شکل صحیح ادا نماید.
مسأله (141): «وظیفه کسی که نمی تواند لبّیک را صحیح بگوید»
اگر نتواند - حتی با تلقین شخص دیگر - لبّیک را به طور صحیح ادا کند، باید برای گفتن آن نایب بگیرد و بنا بر احتیاط مستحب، خود نیز به کامل ترین شکلی که می تواند آن را ادا کند.
مسأله (142): «وقف به حرکت و وصل به سکون»
وقف به حرکت و وصل به سکون در گفتن تلبیه و خواندن نماز اشکال ندارد، هر چند خلاف احتیاط استحبابی است.
مسأله (143): «ورود در احرام با لبّیک گفتن»
تا زمانی که انسان لبّیک نگفته، محرّمات احرام بر او حرام نبوده و کفّاره ندارد، هر چند لباس احرام را پوشیده نیّت احرام هم کرده باشد، بلکه انسان پس از نیّت احرام و گفتن لبّیک محرم می شود و تا از احرام بیرون نیامده، باید از کارهایی که بر محرم حرام است، پرهیز کند.
مسأله (144): «مقدار واجب لبّیک»
برای محرم شدن تنها یک بار لبّیک گفتن، لازم است.
مسأله (145): «استحباب تکرار لبیک و مقدار آن»
مستحب است محرم لبیک گفتن را تکرار کند و در عمره تمتّع وقتی محرم، به جایی رسید که خانه های محدوده مکه قدیم (محدوده مکه زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ) دیده می شود، لبّیک گفتن را قطع می کند؛ و تکرار آن دیگر مستحب نیست.
[1 - 6] نماز احرام
مسأله (146): «نماز احرام»
بنا بر احتیاط مؤکَّد مستحب کسی که می خواهد محرم شود، بعد از خواندن نماز واجب یا مستحبّ، نیت کند و لبیک بگوید. نیت احرام می تواند پس از نماز تحیّت مسجد هم باشد و کسی که از مدینه به مکّه می رود و در مسجد شجره محرم می شود، این نماز را در مسجد شجره به جا می آورد.