مسأله (287): «امور لازم در طواف»
اشاره
اموری که رعایت آن در طواف واجب، لازم است، عبارت است از:
1 - نیّت
2 - پاک بودن از حدث اکبر و اصغر
3 - پاک بودن بدن و لباس از نجاست
4 - ختنه برای مردان
5 و 6 - شروع از حجرالاسود و ختم به آن
7 - طواف در جهتی که خانه خدا، سمت چپ او باشد
8 - از بیرون حجر اسماعیل علیه السلام طواف کردن
9 - در فاصله مقام ابراهیم علیه السلام طواف کردن
10 - وارد کعبه نشدن
11 - هفت دور طواف کردن
12 - موالات عرفی بین اجزاء طواف
13 - با اختیار طواف کردن
14 - ترتیب بین اجزاء طواف
15 - اطمینان به عدد دورها
16 - بدون نقاب طواف کردن (برای بانوان)

مسأله (288): «قصد قربت»
طواف عبادت است و باید آن را با نیّت خالص برای خداوند متعال به جا آورد و اگر آن را برای خدا انجام ندهد، یا در انجام آن ریا کند، طوافش باطل است.
مسأله (289): «به زبان آوردن نیّت»
لازم نیست طواف کننده نیّت طواف را به زبان آورد، یا حتی از قلب خود بگذراند؛ بلکه نیّتی که در قلب او مرتکز است کافی است؛ یعنی همین مقدار که برای خدا طواف می کند، کافی است.
مسأله (290): «نیت قبل از حجرالاسود»
اگر قبل از رسیدن به حجرالاسود نیت کند که برای خدا هفت دور از حجرالاسود تا حجرالاسود برای عمره تمتُّع طواف می کنم کافیست و تجدید نیت موقع رسیدن به حجرالاسود و همچنین در دورهای بعد لازم نیست.
مسأله (291): «ریا در عبادات»
ریا کردن در عبادات حرام است و اگر کسی در انجام عبادتی مانند نماز، طواف یا سعی، ریا کند، عملش باطل است؛ بلی اگر در خواندن دعاهای طواف یا سعی ریا کند، اصل طواف و سعی او باطل نمی شود.

مسأله (292): «طهارت از حدث»
کسی که طواف واجب به جا می آورد باید از حدث اصغر و اکبر پاک باشد؛ یعنی با وضو بوده و از جنابت و حیض و نفاس پاک باشد و اگر بدون طهارت، طواف کند طواف او باطل است؛ هر چند از روی غفلت یا به خاطر ندانستن مسأله باشد.
مسأله (293): «طهارت در اعمال عمره و حج»
در میان اعمال عمره و حج، تنها طواف و نماز طواف است که نیاز به طهارت دارد؛ و طهارت در سایر مناسک عمره و حج لازم نیست.
مسأله (294): «طهارت در طواف واجب و مستحب»
طهارت از حدث، در طوافِ واجب شرط است، چه طواف عمره باشد یا طواف حج یا طواف نساء؛ حتی در طواف عمره و حج مستحب که پس از احرام بستن، واجب است بقیه اعمال آن از جمله طواف را به جا آورد. رعایت طهارت در طواف مستحب لازم نیست.
مسأله (295): «تیمم به جای وضو یا غسل»
کسی که می خواهد طواف کند، اگر از وضو گرفتن یا غسل کردن معذور است، چنانچه امید دارد عذرش برطرف شود، بنا بر احتیاط باید صبر کند تا عذرش برطرف گردد و اگر از آن مأیوس است یا نمی تواند صبر کند، باید به جای وضو یا غسل، تیمم کند.
مسأله (296): «کفایت غسل از وضو»
غسل جنابت بدون تردید کفایت از وضو می کند و غسل های واجب دیگر و نیز غسل هایی که استحباب آنها ثابت شده است مانند غسل احرام، غسل جمعه، غسل ورود مسجد النبی صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم، غسل زیارت خانه خدا، کفایت از وضو می کند؛ هر چند احتیاط مؤکد استحبابی در آن است که در نماز و طواف واجب خانه خدا به این غسل ها اکتفا نکنند.
مسأله (297): «شک در حدث»
کسی که می داند قبلاً با طهارت بوده، اگر شک کند حدثی از او سر زده، لازم نیست دوباره وضو بگیرد و یا غسل نماید؛ خواه قبل از طواف شک کند یا در اثناء طواف یا بعد از آن.
مسأله (298): «شک در طهارت»
کسی که وضو یا غسل بر او لازم بوده، اگر شک کند که وضو گرفته یا غسل کرده، باید آن را انجام دهد و سپس طواف کند و اگر در اثناء طواف چنین شکی پیدا کند، باید پس از طهارت طواف را از سر بگیرد.
مسأله (299): «شک در طهارت بعد از طواف»
اگر پس از طواف شک کند با طهارت طواف کرده یا نه، طوافش صحیح است؛ ولی برای اعمال بعدی که نیاز به طهارت دارد، باید وضو بگیرد یا غسل کند.
مسأله (300): «حدث در اثناء طواف»
هرگاه مشغول طواف واجب باشد و بدون اختیار، وضوی او باطل شود، سه صورت دارد:
اول: قبل از رسیدن به نیمه دور چهارم باشد؛ در این صورت باید بعد از تجدید وضو، طواف را از سر بگیرد.
دوم: پس از پایان دور چهارم باشد؛ در این صورت باید بعد از تجدید وضو، طواف قبل را از جایی که وضویش باطل شده، کامل کند.
سوم: پس از رسیدن به نصف طواف و قبل از اتمام دور چهارم باشد؛ در این صورت باید بعد از وضو گرفتن، ابتدا طواف قبلی را تکمیل کند و پس از خواندن نماز طواف، مجدداً یک طواف کامل به جا آورد و نماز طواف بخواند.
مسأله (301): «قرص خوردن بانوان»
بانوان می توانند با خوردن قرص، عادت خود را به عقب بیندازند و طواف عمره و حج را به جا آورند.

مسأله (302): «پاکی بدن و لباس»
کسی که طواف واجب به جا می آورد، باید بدن و لباسش پاک باشد و طواف واجب در بدن یا لباس نجس باطل است؛ ولی اگر پس از پایان طواف بفهمد یا یادش بیاید که با بدن یا لباس نجس طواف کرده، طوافش صحیح است. همچنین اگر بعد از نماز بفهمد بدن یا لباسش نجس بوده، نمازش صحیح است ولی اگر نجاست بدن یا لباس را فراموش کند و نماز طواف را به جا آورد، نمازش باطل است.
مسأله (303): «نجاست در اثناء طواف»
اگر در بین طواف واجب ببیند بدن یا لباسش نجس است، طواف را رها می کند و پس از آب کشیدن جای نجس، طوافش را ادامه می دهد و کامل می کند.
مسأله (304): «طواف با نجاست بخشوده شده در نماز»
طواف کردن با نجاساتی که در نماز بخشوده شده است - مانند:
خون غیر حیض و نفاس و استحاضه اگر کمتر از درهم باشد و نجاست عینک و انگشتر و جامه ای که نمی توان عورت را با آن پوشاند، مانند:
کلاه و جوراب - اشکال ندارد.
مسأله (305): «همراه داشتن چیز نجس»
اگر چیز نجسی همراه طواف کننده باشد، اشکال ندارد و به طواف او صدمه ای نمی زند.
مسأله (306): «شک در پاکی لباس و بدن»
کسی که شک دارد لباس یا بدنش نجس است، می تواند در آن حال طواف کند؛ مگر آن که نجاست آن اثبات شود یا اثبات شود قبلاً نجس بوده است.

مسأله (307): «ختنه برای مردان»
هرگاه مرد یا پسر ممیّزی بخواهد طواف واجب به جا آورد، باید ختنه شده باشد وگرنه طوافش باطل است؛ اگر چه توجه نداشته باشد و این امر در طواف مستحب لازم نیست.