مرجع:
آیت الله شبیری زنجانی
موضوع:
نماز طواف
نماز طواف
3 - نماز طواف «سومین عمل عمره تمتّع»
مسأله (366): «سومین عمل عمره تمتّع»
پس از طواف عمره تمتُّع، باید «دو رکعت نماز»، به نیّت نماز طواف خواند.
مسأله (367): «کیفیت نماز طواف»
نماز طواف، مانند نماز صبح است، ولی اذان و اقامه ندارد.
مسأله (368): «حمد و سوره در نماز طواف»
در نماز طواف پس از حمد، هر سوره ای را می توان خواند، جز سوره هایی که سجده واجب دارد، (سوره های فصّلت، سجده، نجم و علق) و مرد و زن محرم می توانند حمد و سوره نماز طواف را بلند یا آهسته بخوانند.
مسأله (369): «فاصله طواف و نماز»
نماز طواف وقت معینی ندارد ولی چون از توابع و ملحقات طواف است، نباید بدون عذر بین آن و طواف فاصله بیندازد، به قدری که عرفاً از توابع آن به حساب نیاید؛ بلی اگر به جهت عذری مانند تشکیل صفوف جماعت یا وضو گرفتن یا ندانستن مسأله به تأخیر بیفتد، اشکال ندارد.
مسأله (370): «مکان نماز طواف»
نماز طواف واجب را باید «پشت مقام حضرت ابراهیم علیه السلام » به جا آورد و همچنین باید نزدیک مقام باشد، به قدری که مردم متعارف بگویند:
«نزد مقام» نماز می خواند.
مسأله (371): «نماز هنگام ازدحام»
در مواقع ازدحام جمعیت، نماز طواف را می توان دور از مقام خواند؛ ولی باید پشت مقام باشد به طوری که مقام، بین او و کعبه قرار گیرد.
مسأله (372): «نماز مردان و بانوان در کنار هم»
از احکام مسجدالحرام و اطراف نزدیک آن - که محل تراکم نمازگزاران است - آن است که بانوان می توانند در کنار مردان، بلکه جلوتر از آنها نماز بخوانند و این امر کراهت نیز ندارد.
مسأله (373): «سجده بر سنگ های مسجد»
سجده بر سنگ فرش های مسجدالحرام و مسجد النبی صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم، صحیح است.
مسأله (374): «جماعت در نماز طواف»
به جماعت خواندن نماز طواف صحیح نیست و کسی که طواف کرده نمی تواند نماز طواف - واجب یا مستحب - را به نماز دیگری اقتدا کند، خواه نماز امام جماعت نماز طواف باشد یا از نمازهای روزانه.
مسأله (375): «یادگیری نماز»
بر هر فرد بالغ و عاقل واجب است که نماز و احکام آن را یاد بگیرد، تا وظیفه الهی خود را به طور صحیح انجام دهد؛ به خصوص کسی که قصد عمره یا حج را دارد باید از فرصت استفاده کند و قرائت نماز خود را تصحیح کند، تا تمامی نمازها - که یکی از آنها نماز طواف است - به طور صحیح انجام شود.
مسأله (376): «تأخیر طواف برای تصحیح قرائت»
کسی که قرائتش اشتباه است، ولی می تواند همه یا برخی از اشتباههایش را تصحیح کند، باید طواف را به تأخیر بیندازد و پس از تصحیح قرائت، طواف و نماز آن را به جا آورد؛ بلی اگر بدون اطلاع از این امر، طواف کند و اعمال بعدی را به جا آورد، هر وقت متوجه شود باید قرائتش را یاد بگیرد و نماز طوافش را به طور صحیح بخواند، ولی طواف و اعمال بعدی او صحیح است.
مسأله (377): «کسی که قرائتش غلط است»
کسی که قرائتش اشتباه است و نمی تواند آن را تصحیح کند باید به بهترین شکلی که می تواند - ولو با تلقین شخص دیگر - نماز طواف را بخواند و این نماز برای او کافیست و لازم نیست نایب بگیرد.
مسأله (378): «کوتاهی در تصحیح قرائت»
اگر در یاد گرفتن نماز کوتاهی کند، تا فرصت تمام شود، گناه کرده است و باید به دستوری که در مسأله قبل گفته شده عمل کند.
مسأله (379): «فراموشی نماز طواف»
اگر کسی نماز طواف را فراموش کند چهار صورت پیدا می کند:
اول: قبل از سعی یادش بیاید؛ که نماز طواف را می خواند.
دوم: در اثناء سعی یادش بیاید؛ در این صورت سعی را رها می کند و پس از خواندن نماز طواف، سعی را از همانجا که رها کرده تکمیل می کند.
سوم: بعد از اعمال بعدی در مکّه یا حوالی آن یادش بیاید که اگر می تواند باید به مسجدالحرام برگردد و نماز طواف را به جا آورد.
چهارم: بعد از خروج از حوالی مکّه یادش بیاید؛ در این صورت می تواند در همانجا که یادش آمد، نماز طواف را به جا آورد.
در هیچ یک از این چند صورت لازم نیست اعمال بعدی را دوباره به جا آورد.
مسأله (380): «نماز طواف در غیر مقام»
کسی که نماز طواف را فراموش کرده یا آن را در غیر مقام ابراهیم به جا آورده و به اعتقاد صحت سعی و تقصیر نموده است، هرگاه متوجه شود دو رکعت نماز طواف می خواند و لازم نیست اعمال بعدی را دوباره انجام دهد.
مسأله (381): «شک در رکعات نماز طواف»
اگر انسان در تعداد رکعت های نماز طواف واجب شک کند، باید مقداری فکر کند، پس اگر یادش آمد یا گمان به یک طرف پیدا کرد، مطابق آن عمل کند و نمازش صحیح است، ولی در صورتی که به یک طرف یقین یا گمان پیدا نکرد، نمازش باطل است و باید دوباره بخواند.
مسأله (382): «شک در افعال نماز طواف»
هرگاه انسان شک کند که یکی از کارهای واجب نماز را به جا آورده یا نه، چنانچه جزء بعدی را آغاز نکرده، باید آن را به جا آورد، ولی اگر وارد جزء بعدی شده، به شک خود اعتنا نمی کند و نماز را ادامه می دهد.
مسأله (383): «شک در صحت اجزاء نماز طواف»
هر گاه نمازگزار شک کند که بعضی از اجزاء نماز را صحیح به جا آورده یا خیر، چنانچه وارد جزء بعدی شده اعتنا به شک خود نمی کند و نماز را ادامه می دهد.