3 - وقوف در مشعرالحرام؛ «سومین عمل حج تمتّع»

مسأله (472): «سومین عمل حج»
حاجی پس از عرفات باید به «مشعرالحرام» برود و در آنجا با نیت خالص برای خداوند متعال «وقوف» نماید.
مسأله (473): «شب ماندن در مشعر»
بنا بر احتیاط مؤکَّد مستحب حاجی شب عید را در مشعرالحرام «بیتوته» کند، یعنی با نیت خالص برای خداوند متعال شب را تا طلوع فجر در آنجا بگذراند.
مسأله (474): «زمان وقوف»
وقت اصلی وقوف در مشعر، از طلوع فجر تا طلوع آفتاب روز عید قربان است.
مسأله (475): «تأخیر وقوف از طلوع فجر»
لازم نیست از ابتدای طلوع فجر در مشعرالحرام توقف کند؛ بلکه می تواند کمی قبل از طلوع آفتاب خود را به آن صحرا برساند و نیت وقوف نماید.
مسأله (476): «کوچ کردن قبل از طلوع آفتاب»
حاجی وقتی شب عید وارد مشعرالحرام شد، نباید قبل از روشن شدن هوا - بلکه بنا بر احتیاط قبل از طلوع آفتاب - از آنجا کوچ نماید و اگر بدون عذر زودتر کوچ کرد، باید به تفصیلی که در مناسک آمده کفاره بدهد.
مسأله (477): «وقوف در مشعر رکن حج»
وقوف در مشعرالحرام (از بین غروب شب دهم تا طلوع آفتاب) از ارکان حج است و اگر حاجی از روی عمد و اختیار هیچ مقداری از شب عید تا طلوع آفتاب روز عید را وقوف نکند، حجش باطل می شود، خواه بداند که وقوف واجب است یا نداند و در این صورت وقوف بعد از طلوع آفتاب کفایت نمی کند.
مسأله (478): «وقوف اضطراری مشعر»
اگر حاجی به جهت عذری - مانند بیماری یا دیر رسیدن - در شب عید تا طلوع آفتاب روز عید موفق به وقوف در مشعرالحرام نشد، باید مقداری از طلوع آفتاب تا ظهر را در مشعر وقوف نماید - اگر چه کم باشد - و حجش صحیح است.
مسأله (479): «وضو و طهارت بدن و لباس»
برای وقوف در مشعر - مانند وقوف در عرفات - وضو داشتن و پاک بودن از حیض و نفاس لازم نیست؛ هر چند اگر بدن یا لباس محرم نجس شود، باید بدون تأخیر تطهیر کند، ولی ترک آن ضرری به حج نمی زند.
مسأله (480): «ذکر در مشعرالحرام»
یکی از واجبات مشعرالحرام «ذکر خداوند» است و لازم نیست که آن را به عنوان ذکر مشعرالحرام بگوید؛ بلکه اگر بدون توجه به این امر نماز واجبش را بخواند، کفایت می کند.
مسأله (481): «ذکر به زبان»
ذکر قلبی کافی نیست و حاجی باید خدا را «به زبان» یاد کند و به هر صورت (نماز، دعا، تسبیح، استغفار و …) خدا را به زبان یاد کند، کافیست و در هر حال ترک آن وقوف را باطل نمی کند.
مسأله (482): «وقوف ناتوانان»
دو گروهند که باید در مشعرالحرام شبانه وقوف نمایند:
1 - کسانی که می ترسند اگر بخواهند تا صبح بمانند و وقوف بین الطلوعین را درک کنند با ضرری اساسی یا خطری جدی روبرو شوند.
2 - مسؤولان تدارکات حجاج که برای تهیه و آماده سازی مایحتاج آنان باید قبل از طلوع فجر از مشعر کوچ کنند.
3 - کسانی که موظفند جمره عقبه را شب عید رمی کنند - به تفصیلی که در رمی جمره عقبه خواهد آمد -.
این سه گروه موظفند در مشعرالحرام شبانه وقوف نمایند از آنجا خارج شوند؛ هر چند اگر شب را در مشعر بمانند، لطمه ای به حج آنها وارد نمی شود.
مسأله (483): «وقوف بانوان و بیماران»
سه دسته اند که می توانند در مشعرالحرام شبانه وقوف کنند:
1 - بانوان
2 - کودکان
3 - افراد ناتوان (مانند کهنسالان) که وقوف بین الطلوعین برایشان مشقت - هر چند شدید نباشد - داشته باشد.
این چند گروه می توانند مقداری از شب دهم را در مشعرالحرام وقوف نمایند و سپس به منا کوچ کنند؛ هر چند احتیاط مؤکَّد مستحب در آن است که قبل از نیمه شب از مشعر خارج نشوند.
مسأله (484): «وقوف همراهان بانوان و بیماران»
کسانی که لازم است همراه بانوان یا بیماران باشند، می توانند شبانه نیت وقوف کنند و به منا بروند؛ ولی اگر مشقت شدید نداشته باشد، باید قبل از طلوع آفتاب خود را به مشعرالحرام برسانند و نیت وقوف نمایند و اگر نایب باشند نیابتشان هم صحیح است.