مرجع: آیت الله اسحاق فیاض
موضوع: نماز طواف

سومين واجب از واجبات عمره تمتع: نماز طواف‏

مسأله 392- پس از طواف دو ركعت نماز طواف مانند نماز صبح واجب است. مى‏توان آن را آهسته و يا بلند خواند. نماز سومين واجب عمره تمتع است و نيت آن واجب مى‏باشد. كه مثلا نيت كند: «دو ركعت نماز طواف عمره تمتع از حجة الاسلام به جاى مى‏آورم قربة الى اللّه». و اگر حج مستحبى باشد، كلمه (حجة الاسلام) ساقط مى‏شود و اگر حج نذرى باشد به جاى (حجة الاسلام) (حج نذر) بگويد. و اگر از سوى كسى نايب است، اسم آن شخص را بياورد و نيت كند كه نماز از جانب او است.

مسأله 393- واجب است نماز را پشت مقام ابراهيم بخواند مقام ابراهيم سنگى است نزديك كعبه كه حضرت ابراهيم عليه السلام هنگام ساختن خانه كعبه بر آن مى‏ايستاد. و اگر نمى‏تواند پشت مقام بخواند، در هر جاى مسجد كه خواست مى‏تواند بخواند. و بهتر است رعايت محل نزديك و نزديكتر به مقام را بكند. و در حج مستحبى نماز را در هر جاى مسجد الحرام مى‏تواند بخواند.

مسأله 394- نماز را پس از طواف و يا با فاصله اندك پس از آن به جاى آورد، و نبايد نماز را آن قدر به تأخير اندازد كه موالات عرفى بين طواف و نماز از بين برود.

مسأله 395- اگر عمدا و با دانستن وجوب نماز آن را ترك كند و تا پايان وقت عمره نتواند آن را جبران نمايد، حج او باطل است، و به‏ حج افراد نيز تبديل نمى‏شود تا عمره را پس از حج انجام دهد. بلكه در صورت تحقق شرايط حج سال آينده آن را اعاده كند.

مسأله 396- اگر نماز طواف را فراموش كند. و هنگام سعى بين صفا و مروه يادش بيايد، بايد سعى را در همانجا رها كرده به مسجد الحرام بيايد و نماز را در جاى خودش بخواند، سپس دوباره برگردد و سعى را از همان جا كه رها كرده ادامه دهد. و اگر پس از انجام سعى متوجه شود، بايد نماز را در جاى خودش بخواند و اعاده سعى لازم نيست.هر چند بهتر است سعى را اعاده كند.

مسأله 397- اگر در منى يادش آمد كه نماز را به جاى نياورده است، بايد برگردد و نماز را در محلش بخواند. و اگر نمى‏تواند برگردد، كسى را وكيل بگيرد. اما اگر در عرفات متوجه شد، لازم نيست برگردد، بلكه نماز را در همان جا بخواند، و اگر پس از بيرون آمدن از مكه يادش آمد كه نماز را نخوانده است، در صورتى كه از مكه دور نشده است، بايد به مسجد الحرام برگردد و نماز را در جاى خودش بخواند، و اگر نمى‏تواند برگردد، كسى را وكيل بگيرد كه نماز طواف را به جاى آورد.

و اگر از مكه دور شده است و يا پس از رسيدن به وطن خود متوجه شود كه نماز را نخوانده است، نماز را در هر جا كه يادش آمد بخواند، و لازم نيست خودش به مكه برگردد يا كسى را وكيل بگيرد كه در مسجد الحرام نماز را به جاى آورد. و نيز اگر بعد از پايان وقت حج متوجه شود، نماز را در هر جاى كه يادش آمد بخواند.

مسأله 398- جاهل به مسأله در احكامى كه ذكر شد؛ با ناسى و فراموش كار فرق ندارد، چه جاهل مركب باشد يا بسيط، قاصر باشد يا مقصّر.

مسأله 399- اگر نماز طواف را فراموش نمود و تا هنگام مرگ يادش نيامد و از دنيا رفت، بر ولىّ او واجب است آن را قضا نمايد. هم چنين اگر به خاطر نداشتن حكم آن را ترك كرد، و از دنيا رفت، قضاى آن بر ولىّ او واجب است، هر چند شخص در يادگيرى احكام كوتاهى كرده باشد.

مسأله 400- بر هر مكلفى- خصوصا كسى كه به حج مى‏رود- لازم است نماز و قرائتش را درست ياد بگيرد. اگر خطا و اشتباهى در آن هست آن را اصلاح نمايد. با اين حال اگر كوتاهى كرد، و آن را اصلاح ننمود تا اينكه وقت تنگ شود، در صورتى كه مى‏تواند، بايد نماز طواف را به جماعت بخواند، و اگر نمى‏تواند، هم خودش بايد نماز طواف را به جاى آورد و هم نايب بگيرد.

در صورتى كه خطا و اشتباه در غير قرائت حمد و سوره باشد، مخير است كه خودش نماز طواف را بخواند يا نايب بگيرد. و اگر نمى‏تواند آن را صحيح بخواند، به هر صورتى كه مى‏تواند بايد به جاى آورد، هر چند بهتر است- در صورتى توانايى- نماز را هم فرادا بخواند، هم به جماعت و هم نايب بگيرد.

مسأله 401- اگر قرائتش اشتباه باشد و نداند كه نماز طواف را اشتباه مى‏خواند، نمازش صحيح است، هر چند در يادگيرى احكام كوتاهى كرده باشد، به شرطى كه جهل او مركب باشد. بنابراين اگر بعد از نماز، يا هنگام نماز متوجه اشتباه شود، در صورتى كه محل قرائت گذشته باشد، لازم نيست نماز را دوباره بخواند، و همچنين اگر جهل او بسيط

است و به خاطر عذرى جاهل مانده، اعاده نماز لازم نيست. البته چنانچه جهل بسيط او به خاطر كوتاهى باشد، چنانچه هنگام نماز و يا بعد از آن متوجه شود، واجب است نماز را دوباره بخواند.