مرجع: آیت الله اسحاق فیاض
موضوع: رمی جمرات

واجب چهاردهم‏، رمى جمره سه ‏گانه‏

مسأله 540- يكى از واجبات حج رمى جمرات سه ‏گانه (اولى، وسطى، جمره عقبه) در روزهاى يازدهم و دوازدهم است. اگر كسى در شب سيزدهم در منى بيتوته نمايد، واجب نيست روز سيزدهم رمى جمره نمايد، هر چند بهتر است اين كار انجام دهد.

مسأله 541- كيفيت و شروط رمى جمره با آنچه كه قبلا گذشت و حاجى آن را در روز عيد در رمى جمره عقبه انجام مى‏داد فرق نمى‏كند. و در اينجا اين امر اضافه مى‏شود كه واجب است بين جمرات سه‏گانه ترتيب را رعايت نمايد، به اين معنى كه اول جمره اولى بعد جمره وسطى و آنگاه جمره عقبه را رمى كند، و اگر كسى چه از روى علم به حكم و به صورت عمدى و چه از روى فراموشى ترتيب را بهم بزند، بايد برگردد و با رعايت ترتيب رمى جمره را از سر بگيرد، البته از اين قاعده يك مورد استثنا شده است و آن اينكه، اگر مكلف از روى فراموشى ترتيب را بهم بزند و چهار ريگ را پرتاب‏ نمايد، كافى است كه آن را كامل نمايد و اعاده واجب نيست.

مسأله 542- در رمى جمره نيت واجب است كه مثلا بگويد: رمى جمره با هفت ريگ براى حج تمتع از حجة الاسلام بجا مى‏آورم قربة الى اللّه، اگر مكلف از جانب كسى نايب شده است اسم منوب عنه را ذكر نمايد، و اگر حج مستحبى است كلمه (حجة الاسلام) در نيت ساقط مى‏شود، و اگر حج افراد است كلمه (حج تمتع) از نيت ساقط مى‏شود و به جاى آن كلمه (حج افراد) آورده مى‏شود.

مسأله 543- واجب است رمى جمره سه‏گانه را در روز انجام دهد، و اگر مكلف با اختيار خود رمى جمره را در شب انجام دهد، كافى نيست.

چند دسته مى‏توانند رمى جمرات را در شب انجام دهند:

1- عبد (بنده) و كسى كه بر نفس، مال يا آبروى خود مى‏ترسد، مى‏تواند در شب رمى جمره را انجام دهد.

2- پيرمردها و زنها.

3- كودكان و انسان‏هاى ضعيف كه از شلوغى و ازدحام مى‏ترسند.

اين سه دسته مى‏توانند رمى جمرات را به جاى روز در شب قبل آن، انجام دهند.

مسأله 544- رمى جمرات سه‏گانه در روز يازدهم و دوازدهم واجب است، اما اگر مكلف آن را عمدا و با توجه به وجوب آن ترك نمايد تا وقت آن بگذرد، حجش باطل نمى‏شود، و بنابر اظهر واجب نيست آن را قضا نمايد هر چند بهتر است آن را قضا كند.

مسأله 545- اگر مكلف در روز يازدهم رمى را فراموش نمايد، در روز دوازدهم بايد آن را قضا نمايد، و اگر رمى را فراموش نمايد و قبل از سپرى شدن روز سيزدهم به يادش بيايد، بايد آن را قضا نمايد.

مسأله 546- اگر حاجى بعد از بازگشت از منى به مكه متوجه شد كه رمى جمره را به جا نياورده، واجب است پيش از پايان ايام تشريق (روزهاى 11، 12، 13) به منى بازگردد و آن را به جا آورد، ولى اگر روز سيزدهم بگذرد، بنابر احتياط برگردد و بين قضاء و اداء فاصله اندازد به اين ترتيب كه قضا را يك ساعت زودتر از ادا انجام دهد، و اگر مكلّف رمى را فراموش كند و بعد از خروج از مكه و پايان يافتن ايام تشريق يادش بيايد، وجوب رمى ساقط مى‏شود، و بنابر احتياط آن را در سال آينده خودش در همان ايام قضا كند، و اگر نمى‏تواند كسى را نايب بگيرد كه براى او قضا كند.

مسأله 547- كسى كه مى‏تواند بدون مشقت رمى جمره را انجام دهد، واجب است خودش اين كار را بجا آورد، و نمى‏تواند كسى را نايب بگيرد، اما كسى كه به خاطر بيمارى و امثال آن نمى‏تواند خودش آن را انجام دهد و تا غروب اميدى به برطرف شدن آن هم نيست، بايد كسى را نايب بگيرد، و اگر قبل از زوال مانع برطرف شد، بايد خود اقدام به رمى جمره نمايد.

مسأله 548- اگر كسى به هر دليلى نتواند در ايام تشريق در منى بماند، بنابر اظهر بايد نايب بگيرد، هر چند بهتر است بين رمى همه روزها در يك شب و بين نايب گرفتن جمع كند.